Bijna drie jaar na de Russische invasie in Oekraïne blijven de gevolgen van het conflict voelbaar. Honderdduizenden levens zijn verloren gegaan en families zijn uit elkaar gerukt. Velen proberen te ontsnappen aan de verschrikkingen van de oorlog en vinden hun weg naar andere landen, waaronder Spanje. In het bijzonder de provincie Alicante heeft zich gepositioneerd als een belangrijk toevluchtsoord voor Oekraïense vluchtelingen.
Volgens gegevens van het Spaanse Statistiekbureau (INE) zijn er in het afgelopen jaar 499 Oekraïners ingeschreven in Alicante, het hoogste aantal in Spanje. Dit overtreft grote provincies zoals Valencia (297), Madrid (91) en Barcelona (156). De meeste nieuwe bewoners bevinden zich in de leeftijdsgroep van 35 tot 39 jaar, gevolgd door die van 30 tot 34 jaar en kinderen van 0 tot 14 jaar.
De voorzitter van de Oekraïense Vereniging in Provincie Alicante geeft aan dat de Oekraïense gemeenschap in deze regio al langer bestaat. Deze vereniging is opgericht in 2004, omdat er altijd Oekraïners in de omgeving wonen, vaak vanwege werkgelegenheid. Toen de oorlog uitbrak, hebben veel lokale bewoners hun vrienden en familie geholpen, wat leidde tot een toename van het aantal vluchtelingen.
Alicante is niet alleen een fijne plek voor vluchtelingen om te wonen, maar biedt ook werkmogelijkheden en een prettig klimaat. Veel Oekraïners hebben zich goed aangepast, de taal geleerd en hun eigen ondernemingen gestart, zoals kappers, bakkerijen en autoschadebedrijven. Anderen vinden werk in de bouw of als huishoudelijke hulp.
Hulporganisaties spelen een cruciale rol bij de integratie van Oekraïense vluchtelingen in Spanje. Volgens het Rode Kruis Alicante omvat het programma voor opvang en integratie verschillende fasen.
Fase 0 begint met een evaluatie en verwijzing, waarbij basisbehoeften worden vervuld totdat het ministerie van Inclusie, Sociale Zekerheid en Migraties een passende opvangplaats kan toewijzen. Deze fase duurt gemiddeld twee maanden, afhankelijk van beschikbaarheid.
In Fase 1, de fase van opvang, krijgen de vluchtelingen tijdelijke stabiliteit terwijl ze begeleiding ontvangen bij sociale, psychologische en werkgerelateerde zaken. Ze volgen ook Spaanse taallessen. De duur van deze fase hangt af van hun integratieniveau.
In Fase 2 begint het proces van zelfredzaamheid. Hier ontvangen vluchtelingen financiële steun voor basisbehoeften en huur. Met goedkeuring van het ministerie kunnen ze een zelfstandiger leven leiden, hoewel ze nog steeds onder toezicht staan van het ondersteuningsteam.
Volgens het Rode Kruis komt ongeveer 60% van de vluchtelingen in opvangcentrum ‘Europa House’ uit Oekraïne, wat laat zien dat er nog steeds veel behoefte aan hulp is. De stroom van Oekraïners is sinds het begin van de oorlog niet afgenomen.
De situatie in Alicante illustreert de uitdagingen en successen van Oekraïense vluchtelingen in Spanje, die ondanks hun trauma’s en verdriet hun leven opnieuw proberen op te bouwen in een nieuwe omgeving.