MADRID – De Spaanse regering heeft, zonder de stemmen van coalitiepartner Unidas-Podemos, de wijzigingen in de inmiddels beruchte ‘solo sí es sí’ wet aan kunnen nemen in het Spaanse parlement. De PSOE heeft samen met de stemmen van de oppositiepartijen PP, Ciudadanos en onthouding van VOX de wetswijziging aangenomen, zonder de stemmen van de coalitiepartner Unidas-Podemos, waarvan de minister voor Gelijkheid Irene Montero de bedenker van deze problematische wet is.
In de Spaanse kranten wordt gesproken over een breuk in de coalitieregering omdat het de eerste keer is dat de coalitiepartners PSOE en Unidas-Podemos niet samen voor of tegen stemmen. Beide partijen spreken echter over een interne onenigheid, maar zeggen dat de coalitie geen gevaar loopt. In totaal stemden 251 parlementariërs voor en 56 tegen en onthielden 58 parlementariërs zich van stemmen.
Maar, wat was het probleem en waarom is deze wetswijziging belangrijk? De nieuwe wet die in 2022 werd aangenomen staat bekend als de ‘solo sí es sí’ wet, wat in het Nederlands ‘alleen ja is ja’ betekent. Tot oktober 2022 konden zedendelinquenten alleen veroordeeld worden als het slachtoffer zich fysiek had verzet. Door de nieuwe wet zou het echter voldoende zijn om te bewijzen dat het slachtoffer geen toestemming had gegeven voor seksuele handelingen. Dit betekent dat het eenvoudige feit dat een vrouw niet instemt met seksuele handelingen, voldoende zou zijn om een veroordeling te krijgen.
Maar, er is een groot probleem ontstaan doordat de tekst van deze wet geen onderscheid meer maakt tussen verschillende vormen van aanranding, verkrachting en seksuele intimidatie. Al deze handelingen werden vanaf de invoering van de wet beschouwd als ‘seksueel geweld’. Daarnaast werden er minimumstraffen opgenomen in de wet van 6 jaar, die lager zijn dan de oude straffen van 8 jaar.
Het is het woord ‘minimumstraf’ dat voor problemen heeft gezorgd waarna er meer dan 720 mannen die gevangen zitten, hun veroordeling aanvochten en met de nieuwe wet in handen, konden rechters niets anders doen dan strafvermindering geven. 74 zedendelinquenten kwamen meteen vrij.
Met 251 stemmen voor is besloten de wet terug te draaien en zijn er enkele wijzigingen ingevoerd. De bedenker van deze wet is Irene Montero van Unidas-Podemos en zij zegt dat er naast de letterlijke tekst in de wet ook nog zoiets bestaat als de interpretatie van de nieuwe wet. Rechters hebben echter geen andere keuze en moeten zich houden aan de tekst in de wet, iets wat volgens de minister van Gelijkheid duidt op machisme in het rechtssysteem. De minister heeft tot nu toe nog niet toegegeven dat ze fout zat.
De regerende partij PSOE van de Spaanse premier Pedro Sánchez kon niets anders doen dan deze wet terugdraaien, dit keer met de hulp en stemmen van de rechtse oppositiepartijen waarbij de partijen eindelijk op eenzelfde lijn zitten, tot grote ergernis van Unidas-Podemos natuurlijk. Dankzij de verkeerde wet kregen 721 zedendelinquenten strafvermindering en werden 74 gevangenen vrijgelaten.
De voorgestelde wijziging verhoogt de strafmaat voor seksueel geweld met geweld en intimidatie met maximaal twee jaar gevangenisstraf. De nieuwe tekst keert terug naar de strafmaat die gold vóór de ‘solo sí es sí’ wet met straffen van één tot vijf jaar. Als het geweld of de intimidatie bij de aanval werd gebruikt of als het slachtoffer door welke oorzaak dan ook zijn wil niet kon uiten, wordt de dader gestraft met één tot vijf jaar gevangenisstraf.
Artikel 179 wordt gewijzigd om de strafmaat voor verkrachting met geweld en intimidatie vast te stellen op 6 tot 12 jaar, net als in 2010. Het Consejo General del Poder Judicial (CGPJ) kan de herziening van definitieve vonnissen toewijzen aan één of meerdere rechtbanken of afdelingen van de provinciale rechtbanken.
De nieuwe tekst keert ook terug naar het vorige strafwetboek door seksueel geweld met of zonder geweld te onderscheiden en de strafmaat te bepalen op 5 tot 10 jaar en 12 tot 15 jaar voor de nieuwe subtypen die nu worden voorgesteld: seksueel geweld met geweld, met of zonder penetratie.