GUADALAJARA – Over de leegloop van het Spaanse binnenland is ook bij Spanje Vandaag al veel inkt gevloeid. Hier en daar zijn er echter mensen die terugkeren naar het platteland, en dat op uiteenlopende manieren. Fraguas (Guadalajara) werd in 2013 illegaal bezet door een groep jongeren. Er hangt hen omwille daarvan nu een gevangenisstraf en een serieuze boete boven het hoofd.

Om te vatten wat in Fraguas is gebeurd, is het belangrijk te weten wat de landelijke bezetting precies inhoudt. Spanje kent honderden verlaten dorpjes die stilaan verkommeren. Vaak zijn die eigendom van de staat of van grote bedrijven, en hier en daar zien jongeren er de kans om hun plattelandsdroom te verwezenlijken. Af en toe gaan ze er illegaal wonen, als zogeheten ‘okupas’ (bezetters). In het Noorden van Spanje zijn er zo projecten als Lacabe, Artosilla of Aineto waar decennia lang mensen wonen. Sommige van die projecten sloten een akkoord met de staat, anderen bleven altijd in de illegaliteit.

In 2013 gebeurde hetzelfde in Fraguas. 6 jongeren trokken het dorpje dat dateert uit de 12e eeuw in, en begonnen aan de renovatie van het dorp. Een paar jaar nadien werden ze door de staat aangeklaagd, mede omdat Fraguas in een pas aangelegd natuurgebied ligt. Aanvankelijk werden de jongeren veroordeeld voor de kost van de afbraakwerken van wat ze opbouwden. In totaal ging het toen om 27.000 euro.

Sinds deze week hangt de jongeren echter een veel zwaardere straf boven het hoofd. Mogelijk wacht hen 2 jaar en 3 maanden cel, en een afbraakkost van maar liefst 110.000 euro. Lalo Aracil, een van de bewoners van Fraguas, zegt dat het zowel door ecologische bewegingen als door het natuurfonds ICONA bewezen is dat hun aanwezigheid onschadelijk is. Bovendien hebben ze er geen enkele winstgevende activiteit, en doen ze aan natuurbehoud en bescherming van het patrimonium. 

Door velen wordt de landelijke bezetting gezien als een goede daad, zeker omdat veel eigendom van de staat historisch patrimonium is dat anders gewoon vergaat. De droom van Fraguas veranderde voorlopig in een nachtmerrie. Het is afwachten wat er uiteindelijk beslist wordt.