MADRID – Dertig jaar geleden op 21 april 1992 reed de eerste hogesnelheidstrein AVE het 471 kilometer lange traject Madrid-Sevilla, een feit dat samenviel met de Wereldtentoonstelling Expo 92 in Sevilla. Sindsdien is het AVE-netwerk uitgebreid naar 3.762 km waarbij er 46 stations en 39 steden met elkaar verbonden zijn met gemiddeld 783 treinen per dag die snelheden van meer dan 300 km/uur bereiken.

In 30 jaar tijd is Spanje uitgegroeid tot het tweede land (op China na) met de meeste kilometers hogesnelheidstrein verbindingen ter wereld. In die dertig jaar heeft de AVE meer dan 464 miljoen passagiers vervoerd met alleen al tijdens de afgelopen Semana Santa 1,5 miljoen reizigers. Het hele netwerk van meer dan 3.762 km en 46 stations heeft tot nu toe meer dan 57,2 miljard euro gekost. Om de 30 jaar te vieren heeft RENFE na dertig jaar eindelijk het logo van de AVE treinen aangepast en gemoderniseerd, al gaat het om een minimale verandering.

Spanje is met het AVE-netwerk inmiddels uitgegroeid tot het tweede land ter wereld met de meeste kilometers aan hogesnelheidstrein verbindingen, net achter China. Sinds juni 2013 heeft Spanje meer hogesnelheidslijnen dan de voormalige Europese koploper Frankrijk.

De Spaanse hogesnelheidslijnen zijn eigendom van en worden uitgebaat door ADIF (Administrador De Infraestructuras Ferroviarias). Op hetzelfde netwerk zijn ook enkele andere operatoren actief aan hoge (Avant, Alvia) en middelhoge snelheid (Altaria, tot 200 km/h). Avant-treinen rijden net als de AVE aan hoge snelheid, maar doen dit op kortere (medium) afstand. Alvia-treinen rijden met een maximumsnelheid van 250 km/h op het hogesnelheidsnet, maar kunnen ook op het gewone Spaanse breedspoor rijden.

De naam

AVE (Alta Velocidad Española) verwijst naar de treindienst zelf en naar het onderdeel van de Spaanse nationale spoorwegmaatschappij RENFE dat de hogesnelheidstreinen samen met ADIF exploiteert. Naast de Spaanse vertaling van “Spaanse hoge snelheid” is het ook een woordspeling op het woord ave, dat “vogel” betekent.

Verbindingen

De eerste AVE-lijn werd geopend in 1992, tussen Madrid en Sevilla. In tegenstelling tot de rest van het Spaanse spoornetwerk, dat het bredere Iberisch breedspoor (1674 mm) gebruikt, werden de hogesnelheidslijnen aangelegd met normaalspoor (1435 mm). De stabiliteitsvoordelen van breedspoor bij hogere snelheden werden minder belangrijk geacht dan de voordelen om aan te kunnen sluiten op het Europese hogesnelheidsnet op normaalspoor. Op de onderstaande kaart van Spanje kun je de huidige AVE verbindingen zien in Spanje.