In Spanje is een discussie gaande over de recent aangenomen nieuwe dierenwelzijnswet en bepaalde omschrijvingen in de tekst. Er wordt geschreven dat het seksueel misbruiken van dieren met andere woorden bestialiteit vanwege de nieuwe tekst ongestraft kan blijven in Spanje. Maar kloppen deze beweringen wel en is dierenseks plotseling niet meer strafbaar?

Bestialiteit, ook wel zoöseksualiteit of dierenseks genoemd, is een seksuele voorkeur waarbij mensen seksuele handelingen verrichten met dieren. Dit is over het algemeen illegaal en wordt beschouwd als een vorm van dierenmishandeling, omdat dieren niet kunnen instemmen met seksuele handelingen en hierdoor letsel kunnen oplopen. Bestialiteit is dan ook sterk afgekeurd door de maatschappij en wordt in veel landen strafbaar gesteld.

Recent werd de nieuwe dierenwelzijnswet in Spanje gepubliceerd en hoewel de meesten blij zijn met elke vooruitgang, zijn er kritische geluiden te horen van professionele organisaties die het oneens zijn met de inhoud ervan. Een opvallende kritiek is het afwijzen van verschillende verenigingen van juridische professionals en rechters, die de strafrechtelijke hervormingen die in de wet zijn opgenomen, in twijfel trekken.

Een punt dat veel aandacht kreeg tijdens de behandeling in het parlement was de waarschuwing van juridische deskundigen dat de hervorming van het Wetboek van Strafrecht met betrekking tot seksueel misbruik van dieren kan leiden tot straffeloosheid.

Tot nu toe was de regelgeving in Spanje vastgelegd in artikel 337.1 van het Wetboek van Strafrecht uit 2015. Hoewel het de letterlijke term ‘zoöfilie’ of ‘bestialiteit’ niet bevatte, beschreef het seksueel gedrag met dieren onder de term “seksuele uitbuiting”. Dit onderdeel stond bovendien in een aparte sectie van het artikel die niet gerelateerd was aan het veroorzaken van onrechtmatig letsel. In dit artikel stond het volgende (vertaald naar Nederlands):

“Hij die op onrechtvaardige wijze, door middel van welk middel of procedure dan ook, dieren mishandelt, hen onnodig letsel toebrengt dat hun gezondheid ernstig aantast, of hen onderwerpt aan seksuele uitbuiting, wordt gestraft met een gevangenisstraf van drie maanden tot een jaar en een beroepsverbod van één jaar en één dag tot drie jaar voor beroepen, ambachten of handel die te maken hebben met dieren en voor het houden van dieren…”

De veelbesproken strafrechtelijke hervorming die is opgenomen in de nieuwe dierenwelzijnswet, in artikel 340 bis, stelt dat (vertaald naar Nederlands):

“Hij die buiten de wettelijk geregelde activiteiten en op welke manier dan ook, inclusief seksuele handelingen, letsel veroorzaakt bij een huisdier, getemd, gedomesticeerd of tijdelijk of permanent onder menselijke controle leeft, dat veterinair behandeling vereist voor herstel van zijn gezondheid…”

Dit onderdeel heeft veel kritiek gekregen omdat het suggereert dat er letsel moet zijn dat door een dierenarts wordt vastgesteld om seksueel misbruik of uitbuiting van een dier te bewijzen. Dit kan volgens advocaten en rechters verkeerd geïnterpreteerd worden zoals in dit voorbeeld:

Als er bijvoorbeeld seksueel contact plaatsvindt waarbij een persoon een dier penetreert en dit wordt opgenomen of er zijn getuigen, blijft dit straffeloos als er geen letsel is dat is bevestigd door een dierenarts en dat behandeld moest worden om de gezondheid van het dier te herstellen. De hervorming van het strafrecht houdt geen rekening met de psychologische schade die dieren kunnen oplopen als gevolg van seksueel misbruik of uitbuiting. Deze schade moet worden behandeld door een etholoog en niet door een dierenarts. Om deze schade te bewijzen, is dus een rapport van een dierenarts-etholoog nodig en moet de voorgeschreven behandeling (voor de psychologische schade) nodig zijn geweest voor het herstel van de gezondheid van het dier.

Juridische organisaties stellen voor om het probleem op te lossen en straffeloosheid en problematische interpretaties te voorkomen door deze handelingen afzonderlijk op te nemen in artikel 340.1 bis van de gepubliceerde dierenwelzijnswet. Dit zou leiden tot de volgende formulering:

“Het is strafbaar om seksuele handelingen te verrichten met een dier of het te onderwerpen aan seksuele uitbuiting, door welk middel of procedure dan ook. Degene die dit doet, kan dezelfde straffen krijgen.”

NOTA: Zoöfilie en bestialiteit zijn niet hetzelfde. Bestialiteit betreft seksuele handelingen tussen mens en dier; zoöfilie omschrijft slechts de seksuele aantrekking.