MADRID – Vanaf zaterdag 3 juli geldt een Europees verbod op plastic wegwerpartikelen zoals rietjes, bestek, borden wattenstaafjes en ballonstokjes. De EU pakt met dit verbod tien veelvoorkomende plastic artikelen voor eenmalig gebruik aan. Deze worden het meest aangetroffen op Europese stranden. Het verbod op plastic voor eenmalig gebruik zal ook gelden voor Spanje.
Plastic producten voor eenmalig gebruik zijn bedoeld voor eenmalig of kortstondig gebruik om vervolgens te worden weggegooid. De effecten van dit plastic afval op het milieu en de gezondheid zijn wereldwijd en kunnen ingrijpend zijn.
Plastic producten voor eenmalig gebruik belanden eerder in de zeeën dan herbruikbare producten. Volgens schattingen drijft er op dit moment meer dan 150 miljoen ton plastic in de zeeën. In 2018 bereikten de vertegenwoordigers van de Europese Commissie een akkoord om de plasticsoep tegen te gaan.
De tien meest voorkomende plastic voorwerpen voor eenmalig gebruik op de Europese stranden vertegenwoordigen, samen met vistuig, maar liefst 70 procent van al het zwerfvuil in zee in de Europese Unie.
De EU wil een voorloper worden in de wereldwijde strijd tegen zwerfvuil in zee en plasticvervuiling. De EU-regels zijn erop gericht het volume en de impact van bepaalde plastic producten op het milieu terug te dringen. Aan de hand van de EU-richtlijn betreffende kunststofproducten voor eenmalig gebruik richt de EU zich op de volgende tien artikelen:
- wattenstaafjes (bastoncillos de algodón)
- bestek, borden, rietjes en roerstaafjes (cubiertos, platos, pajitas y agitadores para bebidas)
- ballonnen en ballonstokjes (globos y palos para globos)
- verpakkingen voor voedingsmiddelen (recipientes de alimentos)
- bekers voor dranken (vasos para bebidas)
- blikjes (envases de bebidas)
- sigarettenpeuken (colillas de cigarrillos)
- plastic zakken (bolsas de plástico)
- pakketten en wikkels (paquetes y envoltorios)
- vochtige doekjes en sanitaire artikelen (toallitas húmedas y artículos sanitarios)
Indien duurzame alternatieven gemakkelijk verkrijgbaar en betaalbaar zijn, mogen plastic producten voor eenmalig gebruik niet op de markt van EU-lidstaten worden gebracht. Dit geldt voor wattenstaafjes, bestek, borden, rietjes, roerstaafjes en ballonstokjes. Dit geldt tevens voor bekers, voedsel- en drankverpakkingen van geschuimd polystyreen en voor alle producten die zijn gefabriceerd van onder invloed van zuurstof afbreekbare kunststof.
Op termijn komt de Europese commissie met meer maatregelen. Zo moet 25% van frisdrank- en waterflessen vanaf 2025 gemaakt zijn van gerecycled materiaal. Vanaf 2030 wordt dat 30%. De precieze ingangsdatum en invulling van deze regels zijn nog niet bekend.