MADRID – Op zondag werd door een internationaal journalistencollectief waar ook de Spaanse krant El País en de televisiezender La Sexta bij betrokken zijn, het Pandora Papers schandaal bekend gemaakt. Het gaat om 12 miljoen gelekte documenten van zogenaamde trustkantoren waardoor onder andere zogenaamde brievenbusfirma’s bekend zijn geworden. Onder de belastingontduikers bevinden zich wereldleiders, bekendheden, politici en ook veel bekende en minder bekende Spanjaarden en Spaanse bedrijven.

In Spanje wordt geschreven over 601 Spanjaarden en 751 offshore-bedrijven gekoppeld met eigenaren of bedrijven met adressen in Spanje die op de lijst staan van mensen die via brievenbusfirma’s in belastingparadijzen minder belasting probeerden te betalen in eigen land. Naast de Spanjaarden, zijn er ook 35 internationale leiders van landen, artiesten, sporters, politici, miljonairs en andere bekendheden uit meer dan 90 landen.

Naast tientallen relevante persoonlijkheden zijn 54 zaken gerelateerd aan lopende rechtszaken in Spanje. De meesten hebben advocaten uit Andorra en Spanje gebruikt als tussenpersoon om ondoorzichtige instrumenten te creëren in ’s werelds meest geheime paradijzen, van Belize tot de Britse Maagdeneilanden, de Bahama’s of de Cookeilanden.

Het gebruik van een offshore bedrijf is legaal, zolang de eigenaar het maar aangeeft bij de belastingdienst van het land waar hij woont, iets wat niet altijd gebeurt. Deze bedrijven profiteren van lage belastingen, anonimiteit en de afwezigheid van rekeningen of economische eigenaren van de rechtsgebieden waar ze zijn geregistreerd en hebben geen echte activiteit, vandaar brievenbusfirma.

Het advocatenkantoor Alcogal hielp banken over de hele wereld bij het opzetten van ten minste 3.926 offshore-bedrijven voor haar klanten in verschillende landen. Het Alcogal-kantoor heeft de meeste documenten met verwijzingen naar Spaanse en Latijns-Amerikaanse burgers. Het hoofdkantoor is gevestigd in Panama en bevat ten minste 253 bedrijven die verbonden zijn met Spanje omdat de klant of de tussenpersoon Spaans is.

In Spanje worden in de krant El País en op het televisiekanaal La Sexta namen genoemd van bekende Spanjaarden zoals Pep Guardiola, voormalig trainer FC Barcelona en huidige Manchester City coach, artiest en zanger (en corona-ontkenner) Miguel Bosé, de met de Nederlandse Miranda Rijnsburger (die ook in de papieren genoemd wordt) getrouwde bekende zanger Julio Iglesias en in de Barcelona wonende Colombiaanse zangeres Shakira die al vaker problemen heeft gehad met de Spaanse belastingdienst.

De Spaanse krant El País heeft nog niet alle 601 Spanjaarden en 751 offshore-bedrijven vrijgegeven, iets wat de komende dagen gaat gebeuren. Bij het Spaanse La Sexta kaarten ze ook kort de Nederlandse demissionair minister van Financiën Wopke Hoekstra aan omdat hij Spanje beschuldigde van geldverkwisting maar nu zelf geïnvesteerd had in een brievenbusfirma op de Maagdeneilanden, nog voordat hij Minister werd.