Januari 2024 was de warmste januarimaand in Spanje sinds 1961, het jaar waarin men in Spanje begon met het bijhouden van weer registers. Volgens het rapport van het Spaanse Weerdienst (Aemet) was de gemiddelde temperatuur in januari 2,4 graden hoger dan normaal en 0,4 graden hoger dan januari 2006 wat tot nu toe de warmste januarimaand ooit was.

De regio’s Catalonië, Murcia en delen van de Levante-kustlijn zoals in de Valencia regio hadden te maken met droogte in januari. De neerslag in deze gebieden was lager dan normaal. De gemiddelde maandtemperatuur voor heel Spanje was 8,4 graden, wat 2,4 graden meer is dan het gemiddelde in de referentieperiode 1991-2020.

De hoge temperatuur kan grote gevolgen hebben voor de landbouw en natuur in deze regio’s. Door droogte kunnen oogsten mislukken wat economische schade oplevert. Ook kunnen bossen makkelijker vlam vatten wat het risico op natuurbranden vergroot.

De oorzaak van de droogte is waarschijnlijk de uitzonderlijk hoge temperaturen in januari in combinatie met weinig neerslag. Door klimaatverandering zullen dit soort extremen vaker gaan voorkomen met grote risico’s voor Spanje.

Door de droogte ontstaan op sommige plekken al watertekorten, zoals in Catalonië en Andalusië. Dit bedreigt met name ecosystemen die afhankelijk zijn van natuurlijke waterbronnen zoals rivieren, meren en moerassen.

De dieren en planten in deze gebieden komen in de problemen als er te weinig water is. Sommige ecosystemen zijn erg kwetsbaar voor verstoringen in de waterhuishouding. Als de situatie lang aanhoudt, kan dit leiden tot onherstelbare schade en biodiversiteitsverlies.

De droogte versterkt ook het risico op bosbranden. Uitgedroogde vegetatie vliegt sneller in brand en branden zijn lastiger te bestrijden. Grote natuurbranden kunnen hele ecosystemen verwoesten met desastreuze gevolgen voor de natuur.