MADRID – Vrouwen hebben door de geschiedenis heen in verschillende vakgebieden zoals literatuur, kunst, politiek, filosofie en wetenschap feministische idealen nagestreefd. Ze hebben invloed gehad en uitgeblonken in hun vakgebied en hebben zich ingezet voor de rechten en erkenning van vrouwen. Op deze Internationale Vrouwendag op 8 maart is het passend om 15 van deze Spaanse vrouwen te herdenken die een stempel hebben gedrukt op de geschiedenis van Spanje.

Rosalía de Castro (1837-1885) wordt beschouwd als een van de invloedrijkste schrijvers van de 19e eeuw. De Galicische Rosalía was een romanschrijver en dichteres die over de hele wereld wordt herinnerd vanwege haar publicatie van het eerste grote literaire werk dat in het Galicisch werd gedrukt, Cantares Gallegos. Ze was ook een van de pioniers van de poëzie in ons land.

Margarita Salas (1938 – 2019) is een van de erkendste vrouwen in de wereld van de wetenschap, vooral in de biochemie. Ze was een studente van Severo Ochoa, een van de belangrijkste vrouwen in Spanje op het gebied van het stimuleren van de biochemie en moleculaire biologie. Ze werkte bij het CSIC en was ook lid van de Koninklijke Spaanse Academie.

Emilia Pardo Bazán (1851-1921) was een belangrijke Galicische schrijfster in ons land. Ze wordt beschouwd als een van de beste Spaanse romanschrijvers van de 19e eeuw, in staat om in haar literaire werken alle uitdagingen te weerspiegelen waarmee Spanje te maken had in de tijd van de Restauratie. Ze is een referentie in de nationale literatuur, evenals in de feministische beweging. “Ik ben een radicale feministe. Ik geloof dat alle rechten die mannen hebben, ook door vrouwen moeten worden genoten”, zei de schrijfster.

Clara Campoamor (1888-1972) was een advocate, schrijfster, politica en voorvechter van de rechten van vrouwen in Spanje. Ze was de oprichtster van de Unión Republicana Femenina en een aanjager van het vrouwenkiesrecht in ons land dat werd opgenomen in de republikeinse grondwet van 1931 en voor het eerst werd uitgeoefend bij de verkiezingen van 1933. Tijdens de Spaanse Burgeroorlog verbleef ze in ballingschap in Zwitserland.

Maruja Mallo (1902 – 1995) was een belangrijke vrouw op het gebied van schilderkunst, vooral in het surrealisme, en werd beschouwd als een van de opmerkelijke kunstenaars van Generatie van 27. Toen de Burgeroorlog uitbrak, moest ze naar Portugal vluchten en vervolgens naar Argentinië en andere Latijns-Amerikaanse landen. Na 25 jaar ballingschap keerde ze in 1962 terug naar Spanje.

Concepción Arenal (1820-1893) is een bekende referentie in Spanje, hoewel ze niet erkend wordt door de Koninklijke Spaanse Academie. Ze is een van de belangrijkste schrijfsters die verbonden is aan de feministische beweging van eind 19e eeuw. Door haar werken protesteerde de schrijfster tegen de situatie van gevangenissen in Spanje en de positie van vrouwen. “Open scholen en sluit gevangenissen” is een van haar bekendste citaten.

Isabel I van Castilië, bekend als “La Católica” (1451-1504), is een van de bekendste figuren in de geschiedenis van Spanje. Ze was koningin van Castilië, koningin-gemalin van Sicilië en Aragón en heerseres van Biskaje. Ze staat bekend om haar steun aan Christoffel Columbus in zijn reis naar Amerika, de herorganisatie van het bestuur en de overheid, de hervorming van het veiligheidssysteem en de economische hervorming. Haar positie als vrouw op de troon was van groot belang en ze leefde niet in de schaduw van haar man, Ferdinand de Katholieke.

Elena Maseras (1853-1905) werd de eerste vrouw die zich in 1872 inschreef aan een Spaanse universiteit, vooral aan de Faculteit Geneeskunde van de Universiteit van Barcelona. Ze trotseerde onderdrukking en trad toe tot een openbare omgeving die voorheen alleen voor mannen toegankelijk was, lang voordat dit werd toegestaan.

María Zambrano (1904-1991) heeft een grote betekenis in de nationale filosofie, beïnvloed door auteurs als José Ortega y Gasset of René Char. Ze was een opmerkelijke intellectueel in de 20e eeuw, waarvan de filosofische essays tot op de dag van vandaag relevant zijn. Ze keerde terug naar Spanje om samen te werken met de Republiek bij het uitbreken van de oorlog, maar woonde in Parijs, Havana of Rome.

Catalina de Erauso (1592-1650), geboren in het Baskenland, staat bekend in de geschiedenis als de Monja Alférez (Vrouwelijke Luitenant), omdat ze een Spaanse non en schrijfster was die op slechts 15-jarige leeftijd uit het klooster waar ze verbleef, ontsnapte en zich als man vermomde om te vechten in het Spaanse leger, onder een valse identiteit.

Carmen de Burgos (1867-1932), was een journaliste en schrijfster die ook herinnerd wordt als een van de grote activisten die de rechten van vrouwen verdedigde. Ze was een voorvechter van algemeen kiesrecht en echtscheiding. Ze wordt beschouwd als de eerste professionele journaliste van Spanje, omdat ze werkte als redactrice bij de Madrileense krant Diario Universal.

Mariana Pineda (1804-1831) verzette zich tegen het absolute bewind van koning Ferdinand VII en werd een belangrijke liberale referentie in 19e-eeuws Spanje. Uiteindelijk werd ze geëxecuteerd tijdens de Decennium van Onderdrukking.

María Luz Morales (1889-1980) was de eerste vrouw die directeur werd van een nationale krant in Spanje. Ze leidde La Vanguardia bij het uitbreken van de Spaanse Burgeroorlog. Ze werd gearresteerd en uitgeschakeld en werd pas in 1978 gerehabiliteerd tijdens de Spaanse transitieperiode.

María Cinta Balagué (1898-1985) was een vrouw die haar tijd ver vooruit was. Ze was de eerste vrouw die haar stem leende aan een radioprogramma en ze lanceerde ook een baanbrekend vrouwelijk tijdschrift, met een zeer geavanceerd team van vrouwen voor die tijd, waarin de literaire creaties van de luisteraars werden tentoongesteld.

Federica Montseny (1905-1994) was een politica en schrijfster die een referentie werd in de geschiedenis van Spanje, omdat ze de eerste vrouw was die een ministerie bekleedde tijdens de Tweede Republiek. Haar waardevolle essays en romans over politiek en ethiek blijven nu nog steeds relevant.

Dit zijn slechts 15 vrouwen van de vele tientallen die in de loop der jaren een stempel hebben gedrukt op de Spaanse geschiedenis.