Literaire reisgids van Spanje: verhalen voor de literaire toerist (17)

8 augustus 2022
07:00 uur

Dit artikel is 2 jaar oud en kan dus niet meer actueel zijn.

Elke week plaatsen we aan de hand van de tips en informatie van de ‘Typisch Spanje’ auteur Frieda Kleinjan een reis door Spanje maar dan op een andere manier. Dat doet de schrijfster door middel van bekende en minder bekende boeken en romans om zo de link tussen het reizen, de cultuur en literatuur te maken tijdens de wekelijkse ‘literaire reisgids van Spanje’, een must voor de lezers die aan ‘literair toerisme’ willen doen. Via de links in het artikel zijn de boeken meteen te bestellen om zo al aan jouw literaire reis door Spanje te beginnen.

Je zou literair toerisme kunnen omschrijven als een soort cultureel toerisme dat zich heeft ontwikkeld op plekken die verband houden met gebeurtenissen in fictieve teksten. Met andere woorden: het is een nieuw soort cultureel toerisme dat fictie verbindt met de echte wereld.

Buitenlandse schrijvers maakten van Mallorca toeristische trekpleister

De eersten die de charme van Mallorca ontdekten waren vermaarde schrijvers als George Sand, Ludwig Salvador, Robert Graves, Anaïs Nin en Albert Vogeleis. Zij voelden zich aangetrokken door het milde klimaat, de lage kosten van levensonderhoud, de paradijselijke schoonheid, de vrijheid om hun creativiteit tot bloei te laten komen.

Robert Graves: ‘Majorca observed’

De Engelse dichter en schrijver Robert Graves (1895-1985), die meer dan honderdveertig werken op zijn naam heeft staan, waaronder I Claudius en Lawrence of Arabia, heeft een groot deel van zijn leven op Mallorca doorgebracht. Amper dertig jaar oud zei hij zijn vaderland vaarwel, geplaagd door financiële zorgen, een huwelijk dat op de klippen was gelopen, ophef rond de zelfmoordpoging van zijn minnares, de dichteres Laura Hiding. Tegen alles zei hij vaarwel en vroeg aan de Amerikaanse in Mallorca wonende cultschrijfster Getrude Stein waar hij het beste naartoe kon gaan. Haar antwoord was: ‘Als je van het paradijs houdt, dan is Mallorca het paradijs’. Ironisch voegde ze eraan toe: ‘Als je een paradijs kunt verdragen uiteraard.’ In 1926 vertrokken Robert en Laura naar de Balearen, naar een plek die ze meer dan verdragen konden. Ze ontvingen er schrijvers, musici en filmsterren van over de hele wereld, zoals Gabriel García Márquez, Robert Wyatt en Ava Gardner.

Zijn boek Majorca observed (1953) begint Robert Graves met de woorden: “Een kwart eeuw geleden heb ik Mallorca gekozen als thuisland, omdat werd beweerd dat het klimaat er beter was dan in enig ander Europees land. En omdat me was verzekerd, en dat bleek juist, dat ik er kon leven van een kwart van het inkomen dat ik in Engeland nodig had. En omdat het groot genoeg was om niet claustrofobisch te worden. Van heel Mallorca koos ik Deià, een klein vissersdorp met olijfboomgaarden aan de bergachtige noordwestkust van het eiland – de rest is grotendeels vlak of glooiend – waar ik alles nodig had voor mijn werk als schrijver: zon, zee, bergen, bronwater, schaduwrijke bomen, geen politiek, en een paar beschaafde luxes, zoals elektriciteit en een busdienst naar Palma, de hoofdstad. Het was er ook redelijk muggenvrij en ligt ongeveer 190 meter boven zeeniveau…”

Toen Robert Graves op negentigjarige leeftijd overleed werd hij begraven in Deià, onder een grote cipres op het begraafplaatsje naast de kerk. Op zijn grafsteen staan slechts de woorden: Robert Graves. Poeta, 24 de julio de 1895 – 7 de diciembre de 1985.

Engelse versie: Robert Graves en illustrator Paul Hogarth: Majorca observed, 1965, International Authors N.V.

Anaïs Nin: ‘Erotica’

De Frans-Canadese schrijfster Anaïs Nin (1903-1977) ging als kunstenaar en op liefdesgebied haar eigen gang. Ze had een hartstochtelijke verhouding met de Amerikaanse schrijver Henry Miller, maar ook met diens vrouw June. Toen het liefdestrio uiteenviel, volgden talloze avonturen met andere minnaars. Op een gegeven moment was ze getrouwd met twee mannen. Beide echtgenoten kwamen daar pas achter na haar dood. Haar erotische verhalen schreef ze in opdracht van een particuliere klant, die bekend stond als ‘verzamelaar’. Ze is vooral beroemd geworden door haar dagboek waarin ze de achtergronden en motivatie bijhield van alles wat ze schreef.

In 1940 woonde Anaïs Nin in een huisje in Deià en daalde iedere dag af naar de baai. Hierover vertelt ze het verhaal dat is opgenomen in de bundel Venusdelta en dat in het dorp alom bekend is: het verhaal van Maria, de dochter van een visser, die verleid werd door een stel buitenlanders en naakt in het water durfde te duiken om met ze te zwemmen. Het is een lofzang op de seksualiteit, en tegelijkertijd een beschrijving van de natuurlijke omgeving van Cala Deià, met enkele van de kenmerken die er een unieke omgeving van maken: het kristalheldere water, de klotsende zee tegen de bergen, de aantrekkingskracht van de kalme baai.

Anaïs Nin, Erotica (verhalen uit Venusdelta en Lieve vogeltjes), Prometheus, 2009, vertaling Aris J. van Braam.

‘Typisch Spanje’
Het boek ‘Typisch Spanje rondgang door een eigenzinnig land’ geschreven en samengesteld door Frieda Kleinjan, is een bundel met fascinerende verhalen over uiteenlopende onderwerpen: architectuur, beeldende kunst, literatuur, sport, film, natuur, muziek, tradities… Al die verschillende cultuuruitingen vormen de identiteit van Spanje, leggen de ziel ervan bloot, tonen het land in al haar schakeringen. Voor elke Spanjeliefhebber valt er iets nieuws te ontdekken. KLIK HIER om dit boek te bestellen.

De hierboven vermelde boeken en/of producten zijn onderdeel van een affiliatie programma. Dat wil zeggen dat als je besluit iets te bestellen en uiteindelijk te kopen via de links die wij plaatsen, wij daar een klein percentage van krijgen als commissie. Daar merk jij als koper helemaal niets van want dat rekent de verkoper met ons af. Bedankt voor het bestellen en kopen via ons artikel, dat stellen wij zeer op prijs. Veel plezier ermee!