MADRID – Het heeft lang geduurd en er werd veel al langer om gevraagd maar eindelijk heeft Spanje een systeem dat tsunami’s moet detecteren waardoor de bevolking die langs de Spaanse kust woont gewaarschuwd kan worden. De Spaanse regio’s die de meeste kans hebben op de gevolgen van een tsunami zijn Andalusië, Canarische Eilanden, Catalonië, Valencia regio, Galicië, Balearen en de Murcia regio waar 23 miljoen mensen wonen, 58% van de totale bevolking in Spanje.

Op het vasteland hebben zuiden van Spanje en het oosten van de Middellandse Zee een actieve seismiciteit en dat zijn volgens de tsunami experts ook de meest risicovolle plaatsen langs de Spaanse kust in verband met een tsunami. De laatste jaren hebben er geen tsunami’s plaatsgevonden in Spanje. De meest recente vond plaats in 2003 bij de Balearen en daarvoor in 1969 in het zuiden en langer geleden maar wel de meest ernstige (allertijden) in 1755 in het zuidwesten van Spanje (en Portugal).

Het zuiden van Spanje en het oosten van de Middellandse Zee hebben een actieve seismiciteit waardoor het zeer gevoelig is voor tsunami’s. Dit werd al eens aangekaart in 2017 met een documentaire over de gevolgen van een tsunami in Spanje waaruit ook bleek dat de Spaanse autoriteiten slecht voorbereid zijn op de komst van een tsunami.

Tsunami-waarschuwingssysteem

Het ‘Plan Estatal de Protección Civil ante el Riesgo de Maremoto’ heeft een waarschuwingssysteem gecreëerd waardoor vroegtijdig de hulpdiensten en regionale autoriteiten gewaarschuwd kunnen worden. Snelheid is daarbij belangrijk want als er sprake is van een tsunami of enorm hoge golven dan kunnen deze zich duizenden kilometers verplaatsen met snelheden tussen de 500 en 1.000 km/uur.

Het Spaanse SINAM-systeem is verbonden met soortgelijke systemen in Portugal, Frankrijk, Italië, Griekenland en Turkije waardoor er berekeningen gemaakt kunnen worden met nationale en internationale gegevens. Nadat een onderzeese aardbeving of zeebeving is geregistreerd berekent het systeem automatisch de kans op een tsunami of enorm hoge golven en wordt aangegeven wanneer deze het Spaanse vasteland of de eilanden archipels kunnen bereiken. In de ergste gevallen is dat 70 minuten waardoor de autoriteiten genoeg tijd zouden moeten hebben om de bevolking te waarschuwen en/of evacueren.

Noodscenario

Weliswaar is er nu een effectief waarschuwingssysteem in gebruik genomen waardoor de regionale en lokale autoriteiten in Spanje snel gewaarschuwd kunnen worden in geval van een tsunami maar de noodzakelijke noodscenario’s en burger-waarschuwingssystemen ontbreken nog in Spanje. Vooralsnog is de autonome regio Andalusië de enige van Spanje die bezig is met een noodscenario. In andere autonome regio’s wordt er nog niets geschreven over noodscenario’s voor een tsunami die volgens de experts zeker gaat plaatsvinden in Spanje.