MADRID – Als je in Spanje woonachtig bent of daar veel op bezoek of vakantie komt dan heb je vast en zeker wel eens bepaalde woorden gehoord waarvan je maar niet begreep wat deze betekenen. Al is het onmogelijk om een compleet arsenaal aan Spaanse woorden hier uit te gaan leggen, doen we dat toch met enkele bekende en veelgebruikte woorden. Met dit lijstje en korte uitleg weet je de volgende keer als je de woorden hoort tenminste waar het om gaat, we blijven immers nog steeds “guiris” in Spanje (zie eerste uitleg).

Guiri

Wellicht heb je het wel eens gehoord als opmerking van een Spanjaard als je iets raars deed of gewoon als korte opmerking. “Guiri” is het woord of benaming die de Spanjaarden de westerse buitenlandse toeristen en inwoners van het land hebben gegeven. Het woord “guiri” wordt zowel voor mannen alsook vrouwen gebruikt. Het maakt voor een Spanjaard niet uit hoelang je al in Spanje op vakantie komt of hoe lang je er al woont, je zult altijd een “guiri” blijven, ook al beheers je de taal goed en ben je volledig geïntegreerd in de Spaanse maatschappij.

Mañana

De meeste mensen menen dat “mañana” een veelgebruikte term is maar niets is minder waar. Uiteraard zul je het woord “mañana” veel horen want het betekent letterlijk morgen zoals in “por la mañana” wat ‘s-morgens betekent. Men gaat er echter vaak vanuit dat de combinatie “Mañana Mañana” gebruikt wordt om iets af te schuiven naar morgen, overmorgen (pasado mañana) of volgende week of… Hoe dan ook, een Spanjaard zal bij een tegenslag of het niet nakomen van een afspraak sneller “no pasa nada” roepen (niets aan de hand). Overigens wordt de “ñ” uitgesproken als een “nj” dus als “manjana”.

Hasta luego!

Als je van iemand afscheid wilt nemen dan zeg je meestal “hasta luego” wat zoiets betekent als tot ziens, tot later of tot morgen (maar dat is eigenlijk hasta mañana). Het wordt standaard door iedereen geroepen, ook al als je helemaal niet van plan bent om iemand later of straks weer te zien. Wil je een eventuele toekomstige ontmoeting vermijden dan kun je beter “adios” of “nos vemos” zeggen, dag of we zien elkaar. Als je het woord “luego” niet kunt uitspreken of als je haast hebt dan kun je ook gewoon “hasta” zeggen en niets daarachter mompelen of alleen “luego” wat iets populairder is. Tegenworodig wordt er ook steeds meer “ciao” gezegd wat natuurlijk harstikke Italiaans is.

Olé

Deze Spaanse uitdrukking of Spaanse woord gebruik je als aanmoediging of lofuiting maar kan ook gebruikt worden om een gebeurtenis te prijzen. “Olé” wordt vaak geroepen bij het stierenvechten (elke keer als de stier door de rode lap loopt), bij het flamencodansen (in combinatie met Guapa of Guapo) en bij het voetballen als de bal binnen een team over en weer gespeeld wordt (oooolé … oooolé).

Vale

Het Spaanse “vale” kun je vertalen als “ok”, “prima”, “akkoord” of “toch”. Het wordt met name gebruikt als een stopwoord maar er is ook een vragende variant “¿Vale?” om te kijken of je de aandacht hebt van de gesprekspartner die dan of “vale” of “si” zal zeggen. De nadrukkelijke variant “¡vale!” is meer een bevestiging van een voorafgaande uitspraak of vraag. Overigens wordt de V zoals altijd niet uitgesproken als een v maar als een B, dus is het “bale”.

Venga

Als je in de negentiger jaren veel naar de discotheek ging dan heb je ongetwijfeld van de Vengaboys gehoord (hey … we’re going to Ibiza). Het Spaanse “venga” kun je onder meer vertalen met “kom op” en kan op verschillende manieren gebruikt worden zoals als een bevestiging of akkoord, een ontkenning en om iets of iemand op te jagen. Grammaticaal gezien betreft het de derde persoon enkelvoud van de gebiedende wijs van het werkwoord “venir” (komen).

Diga

Als je ooit een Spaanssprekend iemand gebeld hebt dan zul je waarschijnlijk het woordje “diga” wel gehoord hebben. In tegenstelling tot Nederland en België zegt iemand die gebeld wordt niet zijn naam, die weet je natuurlijk allang want jij belt die persoon immers. Een Spanjaard zal in vragende vorm “¿diga?” zeggen wat letterlijk vertaald kan worden naar “zeg het maar”.  Het betreft de derde persoon enkelvoud van de gebiedende wijs van het werkwoord “decir” (zeggen).

Guay

Het Spaanse “guay” kan vertaald worden als “te gek”, “tof” of “cool”. Met name de jongeren Spanjaarden gebruiken dit woord veel maar ouderen die jong willen lijken zullen het ook snel gebruiken, het klinkt immers cool. Het woord wordt echter steeds minder gebruikt vanwege het kinderachtige karakter maar je zult het toch nog wel eens zo hier en daar kunnen horen.

Oye

Als je van iemand de aandacht wilt trekken zeg je in Spanje al snel “oye” wat zoveel betekent als “hoor eens”. “Oye” is namelijk de tweede persoon enkelvoud van de gebiedende wijs van het werkwoord “oir” wat horen betekent. In plaats van “oye” kun je ook “oiga” gebruiken wat iets formeler klinkt. In plaats van “oye” kun je ook “perdona” zeggen wat letterlijk “pardon” betekent.

Ojalá

Het woord “ojalá” is van oorsprong geen Spaans woord maar, net zoals vele andere woorden van Arabische oorsprong (dankzij de bezetting van de Moren). Net zoals in het Arabisch betekent dit woord “als God het wilt” maar de Spanjaarden gebruiken de term “ojalá” als ze een wens willen uiten die waarschijnlijk niet uit zal komen (zoals het winnen van de loterij).

No sé

Als een Spanjaard “no sé” zegt bedoelt hij of zij “ik weet niet”. De combinatie kan echter ook gebruikt worden als stopwoord, net zoals “pues” of “bueno”. Deze toevoeging geeft je even de tijd om een antwoord te bedenken als je verrast wordt met een bepaalde vraag. In plaats van “no sé” kun je ook “es que…” gebruiken.

Me gusta

Tegenwoordig wordt “me gusta” heel veel gebruikt in Spanje, dit dankzij Facebook. Me gusta is namelijk hetzelfde als het engelse “like” of het Nederlandse “leuk”. Het komt van het werkwoord “gustar” wat dus in het Spaans “leuk vinden” betekent.

Dit zijn slechts 12 woorden of korte uitdrukkingen maar er zijn er natuurlijk nog veel meer, misschien voor een volgend artikel.