De afgelopen jaren is inflatie een uitdaging geweest voor economieën over de hele wereld. Gelukkig hebben de meeste landen in de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OECD), ook wel bekend als de ‘Club van rijke landen’, maatregelen genomen om gepensioneerden te beschermen tegen de stijgende prijzen. Onlangs heeft Spanje zich bij deze landen gevoegd na de afschaffing van de wetgeving van de vorige regering uit 2013 en de goedkeuring van de nieuwe pensioenhervorming in de vorige legislatuur. Deze heeft de jaarlijkse herwaardering van pensioenuitkeringen aan de consumentenprijsindex (CPI) gekoppeld.

Op woensdag publiceerde de OECD haar gebruikelijke studie Pensions at Glance (Pensioenen in één oogopslag), dit keer voor het jaar 2023. Vanwege de sterke stijging van de prijzen sinds 2021, richtte het rapport zich speciaal op dit onderwerp, waarbij werd benadrukt dat meer dan de helft van de OECD-landen gepensioneerden volledig beschermt tegen de inflatie op lange termijn.

Spanje heeft de afgelopen jaren belangrijke hervormingen doorgevoerd in de pensioensector om tegemoet te komen aan de veranderende economische omstandigheden en de vergrijzing van de bevolking. De eerste belangrijke hervorming vond plaats in 2011 onder de regering van José Luis Rodríguez Zapatero, waarbij de pensioenleeftijd werd verhoogd van 65 naar 67 jaar. Ook werd de berekeningsbasis voor het pensioen gewijzigd van het laatste salaris naar het gemiddelde salaris over de loopbaan.

De volgende grote hervorming vond plaats in 2013 onder de regering van Mariano Rajoy, waarbij de wetgeving werd gewijzigd om de jaarlijkse herwaardering van uitkeringen te koppelen aan de inflatie op lange termijn in plaats van aan de consumentenprijsindex (CPI). Dit leidde tot een bevriezing van de pensioenen in 2014 en 2015, wat resulteerde in een aanzienlijke daling van de koopkracht van gepensioneerden.

In 2018 heeft de regering van Pedro Sánchez de wetgeving van 2013 afgeschaft en een nieuwe pensioenhervorming doorgevoerd die de jaarlijkse herwaardering van uitkeringen opnieuw koppelde aan de consumentenprijsindex (CPI). Dit betekende dat gepensioneerden weer beschermd werden tegen de stijgende kosten van levensonderhoud.

Bovendien heeft de regering van Pedro Sánchez ook maatregelen genomen om de pensioenen te verhogen en de laagste pensioenen te verbeteren. In 2019 werd een eenmalige bonus van 0,25% toegekend aan alle gepensioneerden en in 2020 werd een verhoging van 0,9% doorgevoerd voor pensioenen onder de € 1000 per maand. In 2021 is er opnieuw een verhoging van 0,9% geweest voor deze groep gepensioneerden.

Naast deze algemene verhogingen heeft de regering ook speciale aandacht besteed aan de laagste pensioenen. In 2019 werden de laagste pensioenen met 3% verhoogd en in 2020 met nog eens 5%. In 2021 zijn de laagste pensioenen opnieuw met 1,8% gestegen.

In het rapport stelt de ‘denktank‘ van de meest geavanceerde economieën dat de laatste Spaanse hervorming erop gericht is om toekomstige pensioentekorten te verminderen door extra inkomsten te genereren, terwijl tegelijkertijd de bescherming van gepensioneerden met een laag inkomen en mensen met onregelmatige loopbanen wordt verbeterd. In dit verband wijst de OESO erop dat de Spaanse hervorming is gebaseerd op hogere bijdragen, in het bijzonder van mensen met een hoog inkomen. Deze bijdragen worden slechts in beperkte mate gecompenseerd door een verhoging van de pensioenen, die worden gebruikt om de pensioenfinanciering te verbeteren en het reservefonds op te bouwen.

Met de recente hervormingen heeft Spanje zich aangesloten bij de meerderheid van de OECD-landen die gepensioneerden volledig beschermen tegen inflatie op lange termijn. Dit betekent dat de uitkeringen jaarlijks worden aangepast aan de stijgende kosten van levensonderhoud, waardoor gepensioneerden hun koopkracht behouden.

Spanje staat nu op de lijst van OECD-landen die hun pensioenen koppelen aan de consumentenprijsindex (CPI) waaronder ook onder andere Nederland, België, Luxemburg, Duitsland, Frankrijk, Italië en meerdere Europese en wereldlanden toebehoren.