Spanje heeft in de afgelopen jaren een zorgwekkende stijging gezien in het aantal sterfgevallen als gevolg van extreme hitte. Volgens recente onderzoeken is Spanje koploper in Europa als het gaat om de toename van hittegerelateerde doden. Dat is de conclusie van het rapport The Lancet Countdown Europe dat door 69 onderzoekers is samengesteld.

De data laat zien dat Spanje in de periode 2013-2022 een stijging heeft gekend van 39,9 extra sterfgevallen per 100.000 inwoners, vergeleken met de periode 2003-2012. Dit is bijna dubbel zo hoog als het Europese gemiddelde van 17 extra sterfgevallen per 100.000 inwoners.

De regio’s in Spanje die het meest getroffen worden door hittegerelateerde sterfgevallen zijn Andalusië, Extremadura en Castilla-La Mancha. Deze regio’s kampen met bovengemiddelde temperatuurstijgingen en een kwetsbare bevolking, wat leidt tot een hoger aantal slachtoffers.

Uit het onderzoek is gebleken dat bepaalde groepen in de Spaanse samenleving een hoger risico lopen op sterfgevallen als gevolg van hitte. Vrouwen hebben bijna twee keer zoveel kans om te overlijden tijdens hittegolven in vergelijking met mannen. Mensen met een lagere sociaaleconomische status lopen ook een verhoogd risico, vaak vanwege slechte huisvesting en gebrek aan toegang tot koeling. Oudere Spanjaarden zijn bijzonder kwetsbaar voor de effecten van extreme hitte.

De toename van hittegerelateerde sterfgevallen in Spanje heeft verschillende oorzaken. Allereerst leidt de opwarming van de aarde tot steeds extremere hittegolven in het land. De gemiddelde temperaturen stijgen en er zijn vaker langdurige periodes van intense hitte.

Daarnaast speelt de vergrijzing van de bevolking een rol. Met meer ouderen in Spanje, is er een grotere groep die extra kwetsbaar is voor de gevolgen van hitte. Ouderen hebben vaak meer moeite om hun lichaamstemperatuur te reguleren en lopen daardoor meer risico tijdens hittegolven.

Ook ongelijkheid en armoede dragen bij aan het probleem. Bepaalde groepen in Spanje zijn onvoldoende beschermd tegen de gevolgen van hitte, bijvoorbeeld door slechte huisvesting of gebrek aan koeling. Hierdoor lopen ze meer risico op gezondheidsproblemen en zelfs sterfte tijdens periodes van extreme hitte.

Europa

De problemen die Spanje ervaart met hittegerelateerde sterfgevallen zijn helaas geen geïsoleerd fenomeen. Ook andere Europese landen zien een zorgwekkende toename van het aantal slachtoffers als gevolg van extreme hitte.

Uit onderzoek blijkt dat het aantal hittegerelateerde sterfgevallen in Europa in de afgelopen twee decennia met 30% is gestegen. De afgelopen zomers, met name de zomers van 2022 en 2023, hebben een bijzonder hoge tol geëist.

De regio’s in Europa die het hardst worden getroffen door hittegolven zijn met name het Zuiden en het Zuidwesten van het continent. Naast Spanje, zien ook Italië, Griekenland en Portugal een sterke toename van hittegerelateerde sterfgevallen.