In Vitoria/Gasteiz, de minder bekende hoofdstad van het Baskenland, wordt al tien jaar lang een hele buurt gekraakt. De oorspronkelijke bewoners werden er door de staat ontzet. Toen de afbraakwerken maar niet gebeurden, maakten jongeren van de situatie gebruik om er een utopisch project van te maken.

In 2023 zal het 10 jaar zijn dat Errekaleor bezet gebied is. De buurt aan de rand van Vitoria werd tijdens de industriële boom gebouwd om arbeiders in onder te brengen. Toen de stad begin 21e eeuw richting Zuiden evolueerde, besliste het stadsbestuur de woongebouwen af te breken en haar inwoners elders onder te brengen. In 2013, toen nog een paar buurtbewoners verzet boden, kraakte een groep studenten blok 26 met het doel “de buurt en de gemeenschap nieuw leven in te blazen”.

De eerste bezetters rekenden op de steun van de buurtbewoners. En sindsdien liep Errekaleor weer langzaamaan vol. Ondertussen is het project van binnenuit bestuurd en gemeenschapsgericht. In de 32 blokken wonen tussen de 100 en 150 personen. Die besturen zich via een algemene vergadering. De mensen zijn ook onderverdeeld in werkgroepen, elke donderdag gaan die groepen aan de slag met wat de vergadering belangrijk acht.

Thema’s als het feminisme en het belang van het Euskera (Baskische taal) staan centraal in Errekaleor. Het gemeentebestuur van Vitoria sloot tot tweemaal toe de elektriciteit af sinds de bezetting. De jongeren organiseerden echter een crowdfunding, en met de opgehaalde 100.000 euro plaatsten ze hun eigen zonnepanelen. Het water tappen ze voorlopig nog steeds van het net af zonder te betalen. Ook al klinkt bij de jongeren de wil daarover met het stadsbestuur te onderhandelen.

Koken gebeurt op gas, verwarmen gaat via brandhout. Een aantal moestuinen voorzien de buurt van zo veel mogelijk groenten. Errekaleor organiseert ook activiteiten waar ook de rest van de stad een graantje van meepikt. Zo is er de fietsworkshop, de gratis winkel of heel wat lezingen en optredens. In het gymnasium kun je gaan boksen of klimmen.

Wie in Errekaleor een kijkje neemt zal meteen worden verwonderd door de grote muurschilderingen. Ze werden er nagelaten door kunstenaars en bepalen het straatbeeld van de buurt.

Het stadsbestuur houdt vol de illegale bezetting niet te steunen en blijft de afbraak als enige uitweg zien. Errekaleor rekent ondertussen echter op brede sociale steun, zowel in binnen- als buitenland. Een eenvoudige oplossing is dus geen optie. In tussentijd timmeren de jongeren verder aan hun droom.