De stichting Maldita.es heeft met steun van de Google News Initiative een zogenaamde ‘BuloBús’ gelanceerd, een fake-news-minibusje dat vanaf april door 20 plattelandsgemeenten zal reizen om mediageletterdheid dichter bij de dorpen in Spanje te brengen en zo te strijden tegen misleidende informatie en oplichting op sociale media.
Het initiatief heeft als motto ‘BuloBús: Route tegen desinformatie’ waarmee men probeert burgers te helpen misleidende informatie en oplichting die op internet en sociale media circuleren te detecteren door middel van spelletjes, theater en leerzame activiteiten, tussen 11 april en 20 mei.
Hiervoor hebben de inwoners van 20 gemeenten in het Spaans platteland een informatiestand ter beschikking in de minibus zelf, waarin journalisten en experts van de stichting reizen. Er is ook een hulppunt dat operationeel is tussen 10.00 en 14.00 uur, en dat zich bevindt op een openbare en centrale locatie van de bezochte gemeenten. Hierbij ligt de aandacht vooral op de oudere inwoners.
Aan de andere kant is ook een workshop georganiseerd voor jongeren over desinformatie en cyberveiligheid op de scholen in deze gemeenten voor leerlingen tussen 14 en 18 jaar, evenals een toneelstuk en een spel (tussen 17.00 en 18.00 uur) om de gevaren van desinformatie en de gevolgen ervan te verspreiden.
De experts van de stichting Maldita.es geven ook persoonlijke adviezen en verstrekken de nodige technologische en journalistieke instrumenten om zich te beschermen tegen deze aanvallen, zoals de WhatsApp fact-checking chatbot van Maldita.es. Bovendien kunnen burgers via een QR-code of door het nummer in hun mobiele telefoonagenda op te slaan, automatisch de leugens controleren en een samenvatting van de ontkenningen van de dag ontvangen, in tekst of audio.
De eerste haltes van deze fake-news-bus hebben plaatsgevonden in La Roda (Albacete) op 11 april, gevolgd door Cieza (Murcia) op 13 april en Burriana (Castellón) op 15 april. Vervolgens gaat het naar Torredembarra (Tarragona) op 17 april, Calatayud (Zaragoza) op 19 april, Alfaro (La Rioja) op 21 april, Barañáin (Navarra) op 22 april, Llodio (Álava) op 24 april, Castro Urdiales (Cantabrië, nog te bevestigen) op 26 april en Langreo (Asturië) op 28 april.
In mei bezoekt de ‘BuloBús’ Mora (Toledo) op 3 mei, Herencia (Ciudad Real, nog te bevestigen) op 5 mei, Linares (Jaén) op 6 mei, Montoro (Córdoba) op 8 mei, Calamonte (Badajoz) op 10 mei, Barcarrota (Badajoz) op 11 mei, Béjar (Salamanca) op 13 mei, Toro (Zamora) op 15 mei, Allariz (Ourense) op 16 mei en Bueu (Pontevedra) op 19 mei.
Volgens het Digital News Report 2022 van het Reuters Institute maakt 62% van de Spanjaarden zich zorgen over de verspreiding van desinformatie online. Op dezelfde lijn constateert een enquête gepubliceerd door het INE in 2021 dat 35,4% van de mensen die mogelijke leugens niet controleren, erkent dat ze niet over de nodige kennis beschikken om dit te doen, een percentage dat stijgt tot 50,4% onder mensen ouder dan 65 jaar. Bovendien wonen meer dan twee miljoen mensen van deze groep in plattelandsgemeenten met minder dan 10.000 inwoners.
Dit project maakt deel uit van de inzet van Maldita.es om mediageletterdheid onder burgers van alle leeftijden en socio culturele achtergronden te bevorderen. Elk jaar traint Maldita.es meer dan 2.000 mensen, door middel van specifieke cursussen en workshops voor ouderen, studenten, jongeren of professionals om hun vermogen om desinformatie te identificeren te verbeteren.