Als het gaat om de gezondheidszorg, is het beschermen van de kwetsbaarste groepen een prioriteit voor elk land. In Spanje zijn gepensioneerden een belangrijke demografische groep die speciale aandacht krijgt als het gaat om toegang tot medicijnen. Met een vergrijzende bevolking is de zorg voor gepensioneerden een steeds grotere uitdaging geworden voor de Spaanse overheid. Om deze reden heeft de regering verschillende maatregelen genomen om de financiële lasten voor gepensioneerden te verlichten, waaronder de vrijstelling van medicijnkosten.

De farmaceutische eigen bijdrage (copago farmacéutico) is de verplichte bijdrage die iemand moet betalen op het moment dat het medicijn op medisch voorschrift wordt verstrekt in de apotheek. Dit medefinancieringssysteem is tien jaar geleden ontstaan ​​uit een gezondheidshervorming met de bedoeling de uitgaven voor geneesmiddelen te verminderen midden in de toenmalige economische crisis. Maar sinds 2021 is de maatregel gewijzigd en uitgebreid naar meer groepen gepensioneerden. Op dit moment zijn in Spanje in 2023 ongeveer 6 miljoen mensen gedeeltelijk of volledig vrijgesteld van het betalen voor medicijnen, de meeste van hen zijn gepensioneerd.

Exención parcial: Wat houdt dit in?

Gedeeltelijke vrijstelling van medicijnkosten houdt in dat gepensioneerden een deel van de kosten voor hun medicijnen zelf moeten dragen. Het exacte bedrag hangt af van het inkomen van de gepensioneerde en kan variëren van 10% tot 60% van de totale kosten.

Exención total: Wat betekent dit?

Volledige vrijstelling van medicijnkosten houdt in dat gepensioneerden geen enkele bijdrage hoeven te leveren aan de kosten van hun medicijnen. Deze regeling is van toepassing op gepensioneerden met een laag inkomen en op degenen die lijden aan chronische ziekten of aandoeningen die regelmatige medicatie vereisen.

Lage-inkomensgroepen

Sinds 2021 zijn de onderstaande lage-inkomensgroepen vrijgesteld van een farmaceutische eigen bijdrage. Daarbij gaat het dus om ingezetenen van Spanje en niet om gepensioneerden die overwinteren in Spanje en niet ingeschreven staan bij de Spaanse Sociale Zekerheid.

• Gepensioneerden met een inkomen onder de 5.635 euro of 11.200 euro als ze geen aangifte inkomstenbelasting hoeven te doen. 
• Personen met een handicap en minderjarigen met een graad van arbeidsongeschiktheid gelijk aan of groter dan 33%.
• Ontvangers van een uitkering van de sociale zekerheid voor afhankelijke kinderen of minderjarigen in permanente pleegzorg (kinderbijslag).
• Gepensioneerden met premievrije pensioenen, begunstigden van het minimum vitaal inkomen en werklozen zonder recht op een uitkering.

Volgens berekeningen van de overheid komt deze maatregel ten goede aan ongeveer 138.100 minderjarigen met een handicap, 2,35 miljoen mensen met kinderbijslag en 3,56 miljoen gepensioneerden.

Gepensioneerden

Zoals hierboven al beschreven, hoeven gepensioneerden die een jaarinkomen hebben onder de 5.635 euro of 11.200 euro als ze geen aangifte inkomstenbelasting hoeven te doen niets te betalen voor medicijnen. Daarbij gaat het volgens de berekeningen dus om 3,56 miljoen gepensioneerden. In de rest van de gevallen is de betaling van medicijnen door gepensioneerden in 2023 verdeeld in drie groepen waarbij een percentage van de verkoopprijs betaald moet worden.

• Gepensioneerden met een jaarinkomen van minder dan 18.000 euro en hun rechthebbenden betalen 10% van de verkoopprijs, tot een maximum van 8,23 euro per maand.
• Gepensioneerden met een jaarinkomen tussen 18.000 euro en 100.000 euro en hun begunstigden betalen 10% van de verkoopprijs, tot een maximum van 18,52 euro per maand.
• Gepensioneerden met een jaarinkomen gelijk aan of groter dan 100.000 euro en hun begunstigden betalen 60% van de verkoopprijs, tot een maximum van 61,75 euro per maand.

Alle gepensioneerden en hun begunstigden die de maandelijkse eigen bijdrage limiet van 8,23; 18,52; of 61,76 euro overschrijden, hebben afhankelijk van hun inkomensniveau recht op terugbetaling in het geval dat ze meer hebben betaald voor de gesubsidieerde medicijnen. Als algemeen criterium wordt de terugbetaling automatisch gedaan zonder dat men daar iets voor hoeft te doen. Dat gebeurt normaal gesproken binnen 6 maanden, maar dat wordt door de regionale autoriteiten geregeld waardoor er verschillen kunnen zijn.