MADRID – Op 20 oktober 2011 kondigde de Baskische terreurorganisatie Euskadi Ta Askatasuna beter bekend als ETA het einde aan van alle gewapende activiteiten. Dat gebeurde toen premier José Luis Rodriguez Zapatero aan de macht was in Spanje en na maanden van intensief overleg tussen de regering en vertegenwoordigers van de ETA. Zes jaar later op 8 april 2017 werden door ETA alle wapens ingeleverd en op 3 mei 2018 kondigde de ETA haar zelfontbinding aan en hield de ETA definitief op te bestaan. 

De terreurgroep was officieel actief van 1959 tot 2018 en heeft in die tijd ten minste 854 dodelijke slachtoffers gemaakt en hield de Baskische samenleving decennialang in een wurggreep. De ETA voerde een strijd tegen wat zij de Spaanse en Franse bezetting van Baskenland noemde en beschouwde zichzelf in staat van oorlog met alle in Baskenland aanwezige politie- en legereenheden. Net als bij de Ierse IRA, werden meestal wel waarschuwingen gegeven, waardoor de aanslagen meestal beperkter van schaal waren.

Tien jaar later is er niet veel meer over van de ETA en dat is maar goed ook. Er zijn echter nog wel circa 20 ETA-leden op de vlucht en er zijn 184 ETA-leden die nog in Spanje in de gevangenis zitten. 73 van hen zijn de afgelopen maanden overgebracht naar gevangenissen in het Baskenland.

Nadat de ETA een einde aankondigde van alle gewapende activiteiten werden door de politie nog steeds 35 personen aangehouden waaronder de aanhouding in België van Ventura Tomé en Javier Aguirre Ibáñez. Van de nog gevluchte ETA-leden weet de politie dat er tien van hen in Venezuela leven, een in Cuba en vijf in Frankrijk terwijl anderen verdeeld wonen in Brazilië, Mexico, Uruguay en Kaapverdië.

Nu voert de ETA op politiek vlak druk uit om een onafhankelijk Baskenland te hebben door middel van de partij Euskal Herria Bildu beter bekend als EH Bildu. De politieke leider van deze partij is Arnaldo Otegi Mondragon die in zijn jeugd een actief lid was van de ETA. Later verliet hij deze organisatie maar hij heeft toch vijf keer in de gevangenis gezeten, de laatste keer in 2009 wegens zijn lidmaatschap van een terroristische organisatie. Die laatste veroordeling werd in 2018 door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg ongedaan gemaakt, omdat de rechtszaak niet eerlijk was verlopen en niet onpartijdig was geweest.