MADRID – In grote delen van het Spaanse binnenland, dat vaak een bijzonder lage bevolkingsdichtheid kent, bestaan plannen voor nieuwe varkensfokkerijen op grote schaal. Inwoners van een deel van dat gebied organiseren sinds kort platformen om wat zij zien als een gevaar voor hun levenskwaliteit en toekomst beschouwen, alsnog tegen te houden.

“Wat verkiezen jullie, dat jullie dorp naar dennen ruikt of naar stront?” Natividad Pérez, burgemeester van het dorp Balsa de Ves in de provincie Albacete, spreekt een groep buurtbewoners toe die zich afvraagt wat er zal gebeuren als er in hun dorp een grote varkensfokkerij komt. In Balsa de Ves gebeurde dat al eerder, en Pérez was er getuige van de vervuiling van de bodem en het water, en de stank die de fokkerij veroorzaakte.

Balsa de Ves heeft slechts 131 inwoners, en toch worden er jaarlijks 100.000 varkens gekweekt. Volgens Pérez zijn er voor elke inwoner maar liefst 763 varkens in het dorp. Pérez bindt nu de strijd aan met de industrie, die op verschillende plaatsen in het ‘lege Spanje’ volgend jaar zo’n 50 nieuwe projecten voorziet.

Volgens een rapport van Ecologistas en Acción is de intensieve varkensteelt niet in staat de ontvolking van het platteland tegen te gaan. In Balsa de Ves gebeurde zelfs het omgekeerde. 40 procent van de inwoners vertrok nadat de megafokkerij er in 2006 werd gebouwd, ook al spelen in die ontvolking natuurlijk nog andere factoren mee.

Een groep van activisten vergeleek dorpen met een lage bevolkingsdichtheid met en zonder kwekerijen. In 74% van de gevallen ging de bevolking sneller achteruit waar grote kwekerijen aanwezig zijn. De eenzijdige focus op de varkensteelt zorgt er voor dat andere sectoren aan belang inboeten, en dat het leven in het dorp verarmt. Waar landbouwers zich voordien diversifiëerden, zijn de meeste nu in de varkensindustrie actief. Bovendien komen de arbeiders vaak van buitenaf, waardoor de belastingen niet in de dorpen zelf terecht komen.

Het koepelbedrij Interporc verdedigt zich. Volgens hen bieden de 86.000 varkenskwekerijen die Spanje telt werk aan maar liefst 400.000 families, zowel direct als indirect.