De dood van twee mensen in Mexico door een blikseminslag terwijl ze op het strand waren, heeft het gevaar van onweersbuien en bliksem aangetoond. Deze zijn in deze tijd van het jaar in Spanje heel gebruikelijk. Maar wat moet je doen om te voorkomen dat je tijdens een onweersbui in Spanje door de bliksem wordt getroffen?

Hoewel er in Spanje tussen 2000 en 2021 in totaal 31 mensen zijn omgekomen door een blikseminslag, is het belangrijk om waakzaam te blijven, want preventie is de reden dat het aantal doden zo laag is: halverwege de vorige eeuw stierven er in Spanje nog meer dan 100 mensen per jaar door dit fenomeen (1955 was het meest tragische jaar met 133 doden), en in 2021 was dat één sterfgeval.

Volgens een studie van de Spaanse weerdienst AEMET is september de maand met de meeste onweersbuien in Spanje, met bijna een kwart van het totale aantal voor het hele jaar. De minst onweerachtige maanden zijn de wintermaanden (januari, februari en maart). De gevaarlijkste tijd om door de bliksem getroffen te worden, is ’s middags tussen 17.00 en 19.00 uur tijdens de zomer- en lentestormen.

De leegloop van het platteland, de verspreiding van informatie over de gevaren van onweer en bliksem en de waarschuwingen van de weerdiensten aan de bevolking hebben ertoe bijgedragen dat het aantal slachtoffers in Spanje drastisch is afgenomen, volgens de Spaanse weerdienst. AEMET herinnert er echter aan dat tussen 1995 en 2015 nog steeds 52 mensen in Spanje werden gedood door blikseminslag.

Hoewel het waarschijnlijker is dat je de Spaanse loterij El Gordo wint (1 op de 100.000) dan dat je door de bliksem wordt getroffen (1 op de 1,2 miljoen, volgens de Amerikaanse weerdienst), waarschuwt de Spaanse Protección Civil voor het gevaar van dit fenomeen en adviseert ze een aantal voorzorgsmaatregelen te nemen.

In het veld of in de bergen moet je een schuilplaats zoeken, zoals een auto of een gebouw, en niet buiten blijven, vooral niet op weiden of andere open plaatsen. Dat geldt ook voor het strand en natuurlijk is zwemmen in zee ronduit gevaarlijk, net als in elk ander wateroppervlak (rivier, meer, zwembad…).

Een auto is een bijzonder veilige plek omdat het als een Faraday-kooi werkt en voorkomt dat de elektriciteit naar binnendringt en de inzittenden raakt. Het is echter aan te raden om de motor en de radio uit te zetten.

De Protección Civil adviseert ook om niet op hoge plaatsen te blijven, zoals heuvels, en niet onder bomen te schuilen, vooral niet als ze geïsoleerd staan of de hoogste zijn. Ook moet je uit de buurt blijven van hekken, prikkeldraad, spoorrails en andere metalen voorwerpen.

In de stad is het advies om een schuilplaats te zoeken in een gebouw en thuis deuren en ramen te sluiten, omdat luchtstromen bliksem aantrekken. Het is ook belangrijk om niet te douchen of baden als er onweer is, omdat water een goede geleider van elektriciteit is en bliksem door de leidingen kan gaan als er een inslag plaatsvindt in het gebouw. Het is ook goed om de tv-antenne los te koppelen en zoveel mogelijk apparaten uit te schakelen, zowel om elektrische schokken te voorkomen als om schade door een spanningspiek te voorkomen.