Het aantal katholieken dat naar de mis gaat is in Spanje met 211.516 gedaald naar 8 miljoen in 2022. Toch zijn er positieve ontwikkelingen, zoals een stijging van 10% in de collecte en meer kerkelijke huwelijken (bodas), dopen (bautizos) en vormsels (confirmaciones).

Het aantal katholieken dat wekelijks naar de kerk gaat is in 2022 met 2,5% gedaald, van 8,3 miljoen naar 8 miljoen. Dat is een daling van 211.516 kerkgangers. Deze daling hangt mogelijk samen met de vergrijzing van de kerk. Steeds minder jongeren voelen zich aangetrokken tot het katholicisme. Tegelijkertijd zijn er ook positieve signalen. Zo is de collecte, de vrijwillige bijdrage van de gelovigen, met 10% gestegen tot 382,1 miljoen euro. Dit duidt erop dat de overgebleven kerkleden zeer betrokken zijn.

De collecte steeg in 2022 met 10% tot 382,1 miljoen euro. Dit is een opmerkelijke toename. Het laat zien dat de overgebleven kerkleden zeer toegewijd zijn, ondanks de teruglopende kerkbezoeken. De collecte is cruciaal voor de financiering van de kerkelijke activiteiten. De forse toename in 2022 is daarom hoopgevend.

Mogelijk hangt de stijging samen met de inflatie. Als gevolg van de hoge inflatie voelen mensen de behoefte om extra te doneren aan goede doelen zoals de kerk. Een andere verklaring is dat parochianen beseffen dat financiële steun harder nodig is nu minder mensen naar de kerk komen.

Huwelijken

Het aantal kerkelijke huwelijken is in 2022 flink gestegen met 21,2%. Er waren 35.253 kerkelijke huwelijken, 9.491 meer dan in 2021. Dit is een opvallende stijging. Kennelijk voelen jonge katholieken zich toch aangetrokken tot een traditioneel kerkelijk huwelijk.

Een mogelijke verklaring is de hang naar nostalgie en authenticiteit. Jongeren zijn opgegroeid in een geseculariseerde samenleving en snakken daarom naar spirituele beleving. Een kerkelijk huwelijk voldoet aan dit verlangen. De toename van kerkelijke huwelijken kan ook komen doordat de kerk haar regels heeft versoepeld. Zo mogen gescheiden katholieken nu gemakkelijker opnieuw in de kerk trouwen. Dit trekt extra bruidsparen.

Doopsels en vormsels

Het aantal katholieke doopsels is eveneens flink gestegen. In 2022 waren er 159.129 doopsels, 9.418 meer dan in 2021. Dit is een toename van 5,5%. Net als bij de huwelijken laten deze cijfers zien dat jonge katholieke gezinnen de band met de kerk nog niet hebben verbroken. Ze kiezen, al dan niet uit nostalgische overwegingen, voor een traditionele katholieke doop voor hun kind.

Voor de katholieke kerk is de stijging van het aantal doopsels hoopgevend. Het laat zien dat jonge gezinnen, ondanks geringe kerkgang, de katholieke identiteit nog omarmen. Tegelijk is voorzichtigheid geboden. Veel van de gedoopte kinderen zullen later niet actief katholiek worden. Toch bieden de doopcijfers perspectief. Ze tonen dat de kerk voor jonge gezinnen nog altijd betekenisvol is tijdens cruciale levensfasen als huwelijk en geboorte.

Het aantal vormsels is in 2022 met 1.016 (9,5%) gestegen naar 106.600. Het vormsel is in de katholieke Kerk een sacrament waardoor een gedoopte de kracht van de Heilige Geest ontvangt om zijn geloof standvastig te kunnen belijden.

Spanje en de kerk

In Spanje speelt de katholieke kerk nog altijd een grote rol in de samenleving. Het land kent een rijke katholieke traditie die teruggaat tot de reconquista in de middeleeuwen. De daling van het kerkbezoek baart dan ook zorgen. Tegelijk bieden de stijgende huwelijken, dopen en collectes hoop voor de toekomst. Het laat zien dat de band met het katholicisme bij jongere Spanjaarden sterker is dan de teruglopende kerkgang doet vermoeden.

Hoe de toekomst van het katholicisme in Spanje eruit ziet, blijft onzeker. Enerzijds lijkt de secularisatie onomkeerbaar, met steeds minder kerkgangers en een afnemende maatschappelijke invloed van de kerk. Anderzijds blijven traditionele katholieke rituelen populair onder jongere generaties. Wellicht vindt het Spaanse katholicisme een nieuwe vorm die minder institutioneel is, maar waarin nostalgie en authenticiteit centraal staan.