De Internationale Dag tegen Geweld tegen Vrouwen of de Dag tegen Gendergeweld wordt op 25 november gevierd. Deze dag is in 1999 ingesteld door de Verenigde Naties om aandacht te vragen voor het geweld dat vrouwen over de hele wereld ervaren. De dag is een eerbetoon aan de Mirabal-zussen, drie Dominicaanse activisten die in 1960 werden vermoord door de dictator Trujillo.

De oorsprong van de ‘Día contra la Violencia de Género’ gaat terug naar 1981 in Latijns-Amerika. In dat jaar werd op 25 november de moord op de drie zussen Mirabal herdacht. Deze zussen, ook wel bekend als de ‘mariposas’ (vlinders), waren politieke activisten die streden tegen het dictatoriale regime van Trujillo in de Dominicaanse Republiek. Op die dag werden ze in 1960 vermoord door het regime van Trujillo vanwege hun activisme.

In 1999 besloot de Verenigde Naties om 25 november uit te roepen tot de ‘Internationale Dag voor de Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen’. Deze datum werd gekozen als eerbetoon aan de drie Mirabal zussen en als symbool voor de strijd tegen gendergerelateerd geweld wereldwijd.

Las hermanas Mirabal: een symbool van verzet

De drie Mirabal zussen, Minerva, Patria en María Teresa, waren geboren in de Dominicaanse Republiek en groeiden op onder het dictatoriale regime van Trujillo. Ondanks de onderdrukking en censuur van het regime, volgden de zussen een universitaire opleiding en sloten zich aan bij de oppositie tegen Trujillo.

In 1959 richtten ze samen met andere activisten het Movimiento Revolucionario 14 de Junio op, ter ere van de dag waarop er een mislukte poging tot staatsgreep plaatsvond tegen Trujillo. Het doel van deze beweging was om het regime omver te werpen en een democratische regering te vestigen.

De strijd gaat door

Helaas zijn de Mirabal zussen niet de enige slachtoffers van gendergerelateerd geweld. Elk jaar worden duizenden vrouwen geconfronteerd met fysiek, seksueel, psychisch of economisch geweld vanwege hun geslacht. Deze vormen van geweld hebben ernstige gevolgen voor de slachtoffers en hun families en dragen bij aan de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen.

Om deze problematiek aan te pakken, is er in Spanje sinds 2004 de Ley Orgánica de Medidas de Protección Integral contra la Violencia de Género (Wet ter Bescherming tegen Gendergerelateerd Geweld). Deze wet heeft als doel om geweld tegen vrouwen te voorkomen, te bestraffen en de slachtoffers te beschermen.

Helaas laten de cijfers zien dat er nog steeds veel werk aan de winkel is. Volgens gegevens van het Ministerie van Gelijkheid zijn er in 2023 tot 8 november in Spanje 52 vrouwen vermoord door hun partner of ex-partner. Daarnaast hebben meer dan 30.000 vrouwen aangifte gedaan van gendergerelateerd geweld en zijn er ruim 80.000 beschermingsmaatregelen opgelegd aan daders van geweld tegen vrouwen.

Organisaties

In Spanje zijn er verschillende organisaties en diensten die zich inzetten voor de preventie en bestrijding van geweld tegen vrouwen. Hieronder volgt een overzicht van enkele belangrijke diensten en hun functies:

• Servicio de Información y Atención a las Mujeres (SIAM): Dit is een gratis telefoonlijn (016 of WhatsApp 600 000 016) die 24 uur per dag beschikbaar is voor vrouwen die te maken hebben met geweld. Hier kunnen zij terecht voor informatie, advies en ondersteuning.
• Centros de la Mujer: Dit zijn centra die zich richten op de empowerment en ondersteuning van vrouwen. Hier kunnen vrouwen terecht voor juridisch advies, psychologische hulp en andere vormen van ondersteuning.
• Servicios Sociales: Deze dienst biedt sociale en economische hulp aan slachtoffers van geweld tegen vrouwen. Zij helpen bijvoorbeeld bij het vinden van een veilige plek om te verblijven en bieden financiële steun.

Naast deze diensten zijn er ook verschillende organisaties en NGO’s die zich inzetten voor de rechten van vrouwen en het bestrijden van gendergerelateerd geweld. Zo is er bijvoorbeeld de Fundación Mujeres, een organisatie die zich richt op de preventie en bestrijding van geweld tegen vrouwen en het bevorderen van gelijkheid tussen mannen en vrouwen.