GIRONA – Een jonge spitssnuitdolfijn van ongeveer vijf meter lang spoelde op woensdag aan op het zand van de Port des Pi baai in Begur (Baix Empordà). Met behulp van omwonenden en lokale politieagenten werd het dier teruggebracht naar de zee, hoewel experts niet verwachten dat het nog lang zou overleven. 

Deze soort is een diepzee walvisachtige, vergelijkbaar met de potvis, en voedt zich gewoonlijk op een diepte van duizend meter ver van de kust, waardoor het zeer moeilijk te zien is. In de afgelopen vijftig jaar zijn er een half dozijn van deze dieren gestrand aan de Catalaanse kust, waarvan de laatste in staat van ontbinding was in 2015 in Mataró.

Manel Gazo, een professor aan het Instituut voor Biodiversiteitsonderzoek (IRBio) aan de Universiteit van Barcelona, heeft verklaard dat het Begur-exemplaar “ongebruikelijke” wonden over zijn hele lichaam had, waarvan de oorsprong moeilijk vast te stellen is. Hij benadrukte dat dit het eerste dier is dat in zeker 20 jaar “in goede staat” aan de kust is gestrand. 

Ondanks de toegang tot beelden van hoge kwaliteit en de beperkte informatie die beschikbaar is over het dier, zijn experts onzeker over welke soort spitssnuitdolfijn van het geslacht Ziphius of Mesoplodon het zou kunnen zijn, omdat er 21 bekende soorten zijn. Als zou worden bevestigd dat het om de laatste gaat, zou de aanwezigheid van deze grote walvisachtige in Begur nog ongebruikelijker zijn, omdat er zeer weinig waarnemingen van deze soorten op zee zijn geregistreerd aan de kusten.

Op woensdagmiddag merkte een inwoner van Begur tijdens een wandeling over de promenade die de stranden van Sa riera en Illa Roja in Begur met elkaar verbindt, de aanwezigheid van een groot zeedier in het water op en dacht dat het om een dolfijn ging. Hij hield het dier in de gaten en zag dat het steeds dichter bij de Port des Pi baai kwam, totdat het uiteindelijk op het zand strandde. De man handelde snel en waarschuwde de lokale politie, die op zijn beurt de Guardia Civil en de Agentes Rurales belde. Omdat deze geen dienst hadden, werd het CRAM (Centro de Recuperación de Animales Marinos) ingeschakeld.

Nadat ze hadden vastgesteld dat het dier nog in leven was, hielpen enkele omwonenden en politieagenten het om te draaien, zodat het terug in het water kon worden geplaatst. Dit duurde enkele uren. Het dier lag enkele minuten op het strand en verdween vervolgens weer in zee. De biologen van het CRAM kwamen niet ter plaatse, maar verzochten de agenten om de omgeving te doorzoeken om te zien of het dier opnieuw ergens in de buurt was gestrand. De politie zocht te voet in de buurt, terwijl de patrouilleboot van de kustwacht dit vanaf zee deed. Toen het dier niet meer werd gezien, werd de operatie beëindigd na 21.00 uur. De onderzoekers van de UB hopen dat als het dier naar een andere kust komt om te sterven, ze de oorzaak van de verwondingen kunnen vaststellen en een necropsie kunnen uitvoeren om de exacte doodsoorzaak te bepalen.

De spitssnuitdolfijn (Ziphiidae) is een van de 8 veelvoorkomende soorten walvisachtigen in de Middellandse Zee, maar is de minst bekende vanwege zijn voedingsgewoonten op grote diepten, in onderzeese kloven. Het dier is echter te vinden in alle oceanen en zeeën van de wereld, van warme tot de koudste wateren nabij de polen. Het is een middelgrote walvisachtige met een gemiddelde lengte van ongeveer 6,4 meter voor volwassen exemplaren, terwijl vrouwtjes vaak tot 7 meter kunnen groeien. Pasgeboren kalveren meten iets meer dan 2 meter en kunnen tot 40 jaar oud worden. Ze kunnen tot 3.000 kilo wegen.