MADRID – Volgens het Wereld Natuur Fonds (WWF) wordt er in Spanje jaarlijks een gebied van maar liefst 88.645 hectare illegaal geïrrigeerd met gestolen grondwater, een oppervlakte die overeenkomt met wat 106.000 voetbalvelden zouden innemen als ze achter elkaar zouden worden geplaatst. Het gaat volgens het onderzoek met name om vier gebieden in Spanje.

De natuurbeschermingsorganisatie ‘Fondo Mundial para la Naturaleza’ heeft een jaar lang onderzoek gedaan naar de overexploitatie en diefstal in de vier meest gestrafte ondergrondse watervoerende lagen van het land. De conclusie is dat ongeveer 220 hectometer (hm3) water illegaal wordt gewonnen. Er zijn volgens het WWF vier zwarte vlekken van de diefstal van water in Spanje: Las Tablas de  Daimiel  (Castilla-La Mancha), Donaña (Andalusië), Mar Menor (Murcia) en Arenales (Castilië en León).

De irrigatie is de grootste verbruiker van water in Spanje en het oppervlak is de afgelopen decennia niet gestopt met groeien. In die gebieden waar geen water beschikbaar is in rivieren en reservoirs wordt grondwater gebruikt waardoor de waterzekerheid in gevaar komt en de watervoerende lagen overmatig worden geëxploiteerd. Dit heeft ertoe geleid dat Spanje het land is met de grootste overexploitatie van water in Europa, zonder het water mee te rekenen dat illegaal wordt gebruikt.

Het meest ‘dramatische’ geval van diefstal van water voor irrigatie doet zich voor in de watervoerende laag van Ciudad Real die het Nationale Park Tablas de Daimiel van water voorziet. Het WWF schat dat er elk jaar illegaal een volume wordt gewonnen waarmee 62.300 competitie zwembaden gevuld kunnen worden. Het illegale water wordt gebruikt om minstens 51.465 hectare te irrigeren (ongeveer 62.300 voetbalvelden). Het resultaat is dat het niveau van de watervoerende laag is gedaald tot 20 meter onder de grond en het Nationale Park permanent droog staat.

Als tweede grote plundering staat het Las Arenas gebied dat ligt in de provincies Ávila, Valladolid, Salamanca en Segovia in Castilië en Léon. De ondergrondse afzetting van Los Arenales is de afgelopen 15 jaar sterk afgenomen totdat het niveau onder de 25 meter van het oppervlak is gedaald. Het gaat hier om 23.975 hectare (ongeveer 29.000 voetbalvelden).

Het derde epicentrum van illegale irrigatie in Spanje is de Campo de Cartagena. De natuurorganisatie schat dat er 8.460 hectare (ongeveer 10.200 voetbalvelden) in de buurt van de Mar Menor ligt en wordt onderhouden door illegale waterputten. Deze waterplundering en lozing van nitraten en fosfaten van de landbouwsector heeft deze zomer opnieuw gezorgd voor een groene soep en dode vissen in de Mar Menor lagune.

Als vierde staat het Natuurpark Doñana in Andalusië op de lijst. In het hart van dit beschermde natuurgebied wordt minstens 4.700 hectare illegaal geïrrigeerd waarvan het merendeel aardbeien en rood fruit plantages. Het gevolg is dat het natuurpark de afgelopen eeuw 80% van de moerassen en 90% van de seizoensgebonden lagunes heeft verloren. 

Volgens de WWF gaat het hier niet om slechts enkele geïsoleerde gevallen maar gaat het om een voorbeeld van een veel groter probleem met betrekking tot het illegaal gebruik van grondwater in Spanje. Volgens de WWF is de diefstal van water ronduit schandalig te noemen waar de dieven makkelijk mee weg komen omdat de overheid niet voldoende middelen heeft om dergelijke praktijken de straffen.