De luchthavens van Madrid en Barcelona zijn de twee grootste luchthavens van het Spaanse netwerk. In de afgelopen twee decennia hebben ze hun passagiersaantallen zien verveelvoudigen, wat hen tot economische motoren van de respectievelijke hoofdsteden heeft gemaakt. De luchthaven van Madrid, Barajas, verwerkt momenteel 60 miljoen passagiers per jaar en is van cruciaal belang geweest voor het economisch herstel van Madrid na de pandemie. Barcelona’s El Prat verwerkte 53 miljoen passagiers in 2019 en zit nu dicht tegen dat record aan.

Beide luchthavens hebben plannen voor uitbreiding klaarliggen, waarbij een vernieuwde luchthaven in Madrid deze tot de grootste van de Europese Unie kan maken. Er zijn echter grote verschillen in de toekomstplannen voor beide luchthavens.

Madrid Barajas

Madrid Barajas heeft ambitieuze uitbreidingsplannen om de grootste luchthaven van de EU te worden qua capaciteit. Het plan is om 4 landingsbanen te hebben, met een oppervlakte van 35 vierkante kilometer. Het doel is om 90 miljoen passagiers per jaar te verwerken in 2031, een stijging van 28%. Er komen parallelle hubs voor Aziatische maatschappijen naast de hub van IAG. De Spaanse luchthavenbeheerder Aena investeert 2,4 miljard euro in Barajas voor o.a. de renovatie van Terminal 4.

Een groot pluspunt is dat er weinig politieke discussie over de uitbreiding van Barajas is. Noch de regio Madrid, noch de gemeenten eisen een rol in het beheer van de luchthaven. Barajas wordt breed gesteund als economische motor van Madrid.

El Prat Barcelona

El Prat zit nu al aan zijn maximale capaciteit en moet daarom vluchten weigeren. Er is geen ruimte meer om significant meer passagiers te verwerken. Dit beperkt de economische groei die de luchthaven kan genereren.

Rond El Prat is er wel veel politieke discussie over uitbreidingsplannen. Milieugroepen verzetten zich tegen uitbreiding in beschermd natuurgebied. De Catalaanse regering eist medezeggenschap in het beheer naast Aena. Dit leidde ertoe dat uitbreidingsplannen voor 1,7 miljard euro in 2021 werden afgeblazen.

In plaats van uitbreiding van El Prat zijn er andere scenario’s, zoals andere regionale luchthavens ontwikkelen, luchthavens met trein verbinden en focussen op point-to-point in plaats van hub operatie. Maar hierover is nog geen politieke overeenstemming bereikt.