De Citadel van Jaca, een historisch militair fort in dit stadje aan de voet van de Pyreneeën in de provincie Huesca (Aragón), viert dit jaar het 50-jarig jubileum van de komst van de emblematische hertenkudde die er leeft. De aanwezigheid van deze herten in de vestinggracht is uitgegroeid tot een toeristische trekpleister en een symbool voor de stad. Onderaan dit artikel is een video te zien.

Jaca is een plaats in de Spaanse regio Aragon, in de provincie Huesca vlak bij de Pyreneeën. De stad heeft een rijke geschiedenis en interessante bezienswaardigheden. Jaca heeft een lange geschiedenis. De omgeving werd al bewoond in de prehistorie. De Romeinen vestigden hier een nederzetting genaamd Jaca. In de middeleeuwen was Jaca de hoofdstad van het Koninkrijk Aragon. Koning Sancho Ramírez stichtte de stad opnieuw in 1077.

In 1974 werden voor het eerst herten geïntroduceerd in de vestinggracht van de Citadel van Jaca. Het ging om 1 mannetje (een hert) en 2 vrouwtjes. Dit was onderdeel van een herintroductieproject voor het Iberisch hert in de streek rond Jaca.

De herten leven in semi-vrijheid in de vestinggracht van de citadel. Ze hebben ongeveer 4,5 hectare tot hun beschikking. Hoewel ze enig contact hebben met mensen, gedragen de dieren zich nog altijd als wilde herten. Het hertenplantsoen bestaat uit ongeveer 24 dieren. Dit aantal varieert enigszins van jaar tot jaar door nieuwe geboortes. Jonge herten die in de vestinggracht worden geboren, worden na 3 jaar vrijgelaten in de natuur.

De gemiddelde levensverwachting van de herten in Jaca is opvallend hoger dan die van herten in het wild. Vrouwtjes worden gemiddeld 21 tot 24 jaar oud. Dit is te danken aan de beschutte en relatief veilige leefomgeving.

De herten zijn niet meer weg te denken uit het straatbeeld en de identiteit van Jaca. De dieren trekken veel toeristen en locals naar de vestinggracht van de citadel. Jong en oud geniet van de aanwezigheid van deze majestueuze dieren. De herten geven de citadel iets sprookjesachtigs. Ze vertegenwoordigen ook de verbondenheid van de stad met de natuur in de nabijgelegen Pyreneeën.

De herten hebben zelfs een sociale en therapeutische functie. Via het Ecociudadela programma is interactie met de dieren mogelijk voor mensen met autisme en jonge kinderen met een beperking. Dit is uniek in de wereld, buiten Jaca bestaat een dergelijk initiatief alleen in Japan.

Het Citadel-fort

De Citadel van Jaca, waar de beroemde hertenkudde huist, is een van de belangrijkste forten van Spanje. De locatie van het fort was van strategisch belang vanwege de nabijheid van de Pyreneeënpas. Rond 1130 liet koning Garcia Ramirez al een versterkte uitkijktoren bouwen op deze plek. Koning Pedro IV gaf in 1357 opdracht tot de bouw van een volwaardig fort. Dit fort vormde de kern van de latere citadel.

In de 16e eeuw werd de huidige citadel gebouwd in opdracht van keizer Karel V. Met de toenemende kracht van artillerie was een moderner verdedigingsbolwerk nodig. De citadel was onderdeel van een 40 kilometer lange fortificatielinie tussen Jaca en Sangüesa.

De citadel speelde een cruciale rol tijdens de Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog in de vroege 19e eeuw. Franse troepen probeerden de vesting meermaals te veroveren, tot nu zonder succes.

Tegenwoordig doet de citadel dienst als militair museum over de Pyreneeën oorlogen en andere facetten van de rijke geschiedenis van Jaca’s fortificaties. Daarnaast huisvest het gebouw een miniaturen museum dat de moeite waard is om te bezoeken. In 2023 heeft het Citadel-fort bijna 113.000 bezoekers ontvangen, het hoogste aantal ooit.