MADRID – Binnen de termijn van twee maanden heeft het Spaanse Ministerie van Landbouw een antwoord gestuurd naar de Europese Commissie om zo een mogelijke sanctie te voorkomen. Begin december vorig jaar kreeg Spanje van de Europese Commissie (EC) een ultimatum van twee maanden voor het redden van de zomertortel ofwel de Streptopelia turtur en in het Spaans de ‘tórtola común’ of ‘tórtola europea’. 

Tussen 1996 en 2016 is het aantal zomertortels in Spanje met maar liefst 40% afgenomen en dat is veel voor het Europese land waar meer dan de helft van alle Europese zomertortels te vinden is.

Het Ministerie van Landbouw heeft de EC een uitgebreid onderzoeksrapport gestuurd waarbij men alle regionale cijfers van de autonome regio’s heeft verzameld om aan te geven wat men doet om deze duivensoort te beschermen. 

Uit die cijfers zou blijken dat het aantal gevangen of gedode zomertortels in 2020 met 47% is gedaald naar 486.471 ten opzichte van de 918.000 zomertortels in 2015. Deze cijfers werden onder andere verstrekt door de stichting Fundación Asrtemisan, nauw gerelateerd met jagersverenigingen.

Het is nu aan de EC of men akkoord gaat met de uitleg van Spanje of dat de Commissie naar het Europese Hof van Justitie stapt om Spanje eventueel te beboeten.

De zomertortel is bij de meeste lezers wellicht beter bekend als de tortelduif en is wat betreft aantallen in Europa flink achteruit aan het gaan door onder andere de illegale jacht. Volgens de EC worden er jaarlijks in Malta, Cyprus, Frankrijk, Italië, Griekenland en Spanje tussen de 2 en 4 miljoen zomertortels gedood.

In 2015 werd er geschat dat er nog tussen de 3,15 en 5,94 miljoen broedparen waren in Europa. Dat is veel minder dan de jaren daarvoor omdat in heel Europa het aantal zomertortels tussen 1983 en 2011 met 73% is afgenomen.

Daarom staat de zomertortel sinds 2004 als kwetsbaar op de Nederlandse Rode Lijst. De zomertortel staat eveneens sinds 2004 op de Vlaamse Rode Lijst en wordt als bedreigd geclassificeerd. In de Europese Unie staat de soort op Annex II van de Vogelrichtlijn. Daarnaast wordt hij ook beschermd op Appendix III van de Conventie van Bern.

In 2019 heeft de Europese Commissie reeds een brief geschreven naar de Spaanse regering met de mededeling dat deze beter haar best moet doen om de zomertortels te beschermen maar tot nu toe heeft de EC geen positief antwoord terug ontvangen. Daarom komt er nu een ultimatum van twee maanden. Doet de Spaanse regering niets hieraan dan kan het een zaak worden voor het Europese Gerehschof en kan Spanje hoge boetes krijgen.

Een van de belangrijkste oorzaken van de achteruitgang ligt in de Europese broedgebieden, waar ingrijpende veranderingen hebben plaatsgevonden in het landgebruik. Door de homogenisering en schaalvergroting van de landbouw is er minder voedselaanbod voor de voormalige tortelduif. In veel gevallen zijn ook houtwallen en bosschages verwijderd uit landbouwgebieden die nestgelegenheid en dekking bieden.

Daarnaast ondervindt deze vogelsoort veel problemen in de trekperiode en overwinteringsgebieden.De zomertortel is namelijk ook een populaire jachtbuit en wordt bejaagd voor consumptie, handelsdoeleinden of puur voor het plezier.