In de afgelopen twaalf maanden sinds de invoering van de Woningwet 12/2023 zijn de gevolgen voor de woningmarkt duidelijk zichtbaar geworden. De beoogde effecten om de huursector te reguleren en betaalbare woningen te bieden, hebben ironisch genoeg geleid tot een drastische daling van het aanbod en een stijging van de prijzen naar ongekende hoogte.

De Woningwet had als doel de woningmarkt te stabiliseren en betaalbare huurprijzen te garanderen. Echter, de realiteit is dat het tegenovergestelde is gebeurd. De wet heeft geleid tot een enorme terughoudendheid bij duizenden eigenaren, waardoor het aanbod van huurwoningen tot een absoluut dieptepunt is gedaald. Experts waarschuwen dat deze situatie alleen maar erger zal worden als er geen aanpassingen worden doorgevoerd.

De invoering van de wet heeft geleid tot een dramatische daling van het aantal beschikbare huurwoningen. Veel eigenaren hebben hun woningen van de markt gehaald uit angst voor de nieuwe regels en beperkingen.

Volgens schattingen is het aanbod van huurwoningen in bepaalde gebieden met meer dan 50% afgenomen. In stedelijke gebieden is de impact zelfs nog groter, met een daling van meer dan 70% in sommige steden. Dit heeft geleid tot een ernstig tekort op de woningmarkt, waardoor huurders in een zeer kwetsbare positie terechtkomen.

Het is ironisch dat de wet die bedoeld was om de prijzen te stabiliseren, juist het tegenovergestelde heeft bereikt. Als gevolg van het beperkte aanbod zijn de huurprijzen in veel gebieden enorm gestegen. Dit heeft geleid tot ongekende hoogtes in de huurmarkt.

Catalonië was een van de eerste regio’s die strengere huurregulering invoerde, waardoor het een soort proeftuin werd voor de gevolgen van dergelijke maatregelen. De resultaten zijn verontrustend en geven een voorproefje van wat de rest van Spanje zou kunnen verwachten als er geen aanpassingen worden doorgevoerd.

De impact van de strengere regels in Catalonië is duidelijk merkbaar in de cijfers over het aanbod van huurwoningen. In Barcelona is het aanbod met meer dan 80% gedaald sinds de invoering van de nieuwe regels. Ook in andere grote steden in de regio, zoals Tarragona en Girona, is een vergelijkbare trend waargenomen. Deze drastische daling heeft geleid tot een ernstig tekort aan beschikbare woningen, wat resulteert in een enorme toename van de druk op de markt.

Het Grondwettelijk Hof heeft onlangs een historische uitspraak gedaan over de Woningwet, waarin het een groot deel van de wet goedkeurde, maar ook waarschuwde voor de mogelijke gevolgen van een verdere uitbreiding van de gebieden die als “gespannen” worden aangemerkt.

Het Hof heeft benadrukt dat een te grote uitbreiding van deze gebieden problemen kan veroorzaken op de woningmarkt en het aanbod verder kan laten dalen. Er is gewaarschuwd dat zo’n uitbreiding mogelijk in strijd zou kunnen zijn met het grondwettelijke recht op eigendom en de vrijemarkteconomie. Deze waarschuwing kan ervoor zorgen dat lokale overheden terughoudender worden bij het aanwijzen van nieuwe gebieden.