Spanje heeft na 3 jaar wachten een nieuw plan onthuld om roken te verminderen en de gezondheid te beschermen: het Integrale Plan voor Preventie en Bestrijding van Tabaksgebruik 2024-2027 (PIT). Het plan richt zich op vijf hoofddoelen: voorkomen van tabaksgebruik, stoppen met roken aanmoedigen, blootstelling aan rook verminderen, onderzoek bevorderen en samenwerking versterken. Hieronder plaatsen we enkele vragen met de antwoorden.

Het nieuwe tabaksplan brengt enkele significante veranderingen met zich mee voor rokers en niet-rokers in Spanje. Een van de meest besproken kwesties is het mogelijke rookverbod op terrassen van bars en restaurants. Hoewel dit niet expliciet is opgenomen in het goedgekeurde plan, overweegt het ministerie om terrassen aan te merken als nieuwe rookvrije buitenruimten, aangezien is aangetoond dat tweede-hands rook ook schadelijk is in de buitenlucht. Het plan omvat een wettelijke uitbreiding van rookvrije ruimten en een verbod op het gebruik van e-sigaretten in bepaalde openbare en sociale buitenruimten.

Rookverbod op terrassen

Het plan zelf verbiedt niet expliciet het roken op terrassen van horecagelegenheden. Het ministerie heeft echter wel de intentie uitgesproken om terrassen aan te wijzen als nieuwe rookvrije buitenruimten. Dit zou betekenen dat er een algeheel rookverbod zou gelden op terrassen van bars en restaurants. Een dergelijk verbod zou echter eerst in een wet moeten worden vastgelegd en door het Congres van Afgevaardigden moeten worden goedgekeurd.

Roken in privéruimten

In een eerdere versie van het plan werd overwogen om roken in privéruimten zoals auto’s en woningen te verbieden, vooral als er minderjarigen aanwezig waren. Deze bepaling is echter uit de definitieve versie geschrapt op verzoek van enkele autonome regio’s. Roken in privéruimten zal dus voorlopig nog steeds zijn toegestaan.

Accijnsverhogingen op tabak

Sinds 2005, toen de eerste wet ter preventie en beperking van tabaksgebruik werd aangenomen, zijn de accijnzen op tabak met 122% gestegen. Het plan streeft echter naar verdere accijnsverhogingen om de prijzen van sigarettenpakjes te verhogen en rookgedrag te ontmoedigen. Er wordt ook overwogen om een specifieke belasting in te voeren voor e-sigaretten met nicotine. De minister heeft haar toezegging gedaan dat de opbrengsten uit deze belastingen zullen worden geïnvesteerd in gezondheidsbeleid.

Neutrale Verpakkingen

Een ander opvallend punt in het plan is de introductie van neutrale of generieke verpakkingen voor sigaretten. Dit betekent dat alle sigarettenpakjes uniform zullen zijn, met een afstotende kleur zoals grijsgroen en de merknaam in een klein lettertype. Deze maatregel is al in 22 andere landen ingevoerd en heeft volgens het WHO-samenwerkingscentrum voor Tabaksbestrijding bewezen effectief te zijn in het terugdringen van het aantal rokers.

Regulering van Dampen

Het plan beoogt de reclame, promotie en sponsoring van aanverwante producten en nieuwe tabaksproducten, zoals e-sigaretten, gelijk te stellen aan de huidige regels voor tabaksproducten. Ook wordt overwogen om aroma-additieven in tabak en aanverwante producten te verbieden, in lijn met toekomstige EU-regelgeving. Bovendien wil men wegwerpartikelen voor dampen verbieden.