De Spaanse minister van Volksgezondheid zal vanaf woensdag 10 januari 2024 het tijdelijk dragen van mondkapjes verplicht stellen in ziekenhuizen en gezondheidscentra in heel Spanje. Dit nadat er geen overeenstemming bereikt kon worden met de autonome regio’s over de verplichting tot het dragen van mondkapjes in gezondheidsfaciliteiten, verzorgingstehuizen en apotheken vanwege de toename van infecties door luchtwegaandoeningen, waaronder het griepvirus en in mindere mate covid-19.

Bronnen van het ministerie hebben bevestigd dat deze maatregel genomen wordt in naleving van artikel 65 van de wet op cohesie en kwaliteit van het Nationale Gezondheidssysteem dat de verklaring van gecoördineerde acties op het gebied van volksgezondheid mogelijk maakt. Dezelfde bronnen hebben benadrukken dat de maatregel alleen genomen wordt voor ziekenhuizen en gezondheidscentra, niet voor sociaal-sanitaire centra of apotheken.

Vanwege het gebrek aan overeenstemming tijdens de vergadering, heeft Volksgezondheid een termijn van 48 uur geopend waarbinnen de autonome regio’s hun voorstellen kunnen indienen als reactie op het document dat door het ministerie gepresenteerd werd. Dit kan bijvoorbeeld een uitbreiding van de maatregel naar apotheken inhouden.

De autonome regio’s Catalonië, de Valencia regio, Aragón, Murcia, de Canarische Eilanden en Asturië (vanaf woensdag) hebben al een verplichting ingesteld voor het dragen van een mondkapje in ziekenhuizen en gezondheidscentra.

In heel Spanje is een stijging te zien van luchtweginfecties en griepgevallen. Dit hangt samen met het griepseizoen dat nu op gang komt. De cijfers laten zien dat de griepincidentie toeneemt en naar verwachting de komende weken verder zal stijgen.

Het incidentiecijfer voor de laatste week van december bedroeg 952,9 gevallen per 100.000 inwoners, een lichte stijging vergeleken met de voorgaande week (921,7 gevallen) en een uitstel in vergelijking met de voorgaande (in 15 dagen steeg het met 72,8%). Bij de publicatie van het volgende incidentiecijfer zal dit wel hoger zijn.

De verwachting is dat de griepincidentie en het aantal luchtweginfecties in Spanje de komende twee weken nog verder zullen stijgen, typisch voor deze tijd van het jaar. Pas daarna zal de piek weer over zijn en zullen de cijfers gaan dalen. De tijdelijke mondkapjesplicht is bedoeld om de druk op de ziekenhuizen te verlichten tijdens de piekperiode, die verwacht wordt in de derde week van januari.

Spanje zit midden in de jaarlijkse griepepidemie. Na een paar jaar van relatieve rust door de coronamaatregelen, neemt de griep nu weer toe. Dit leidt tot meer infecties, ziekenhuisopnames en drukte in de zorg. Met tijdelijke maatregelen zoals mondkapjes hoopt men de piek te verzachten.

Griepepidemieën komen elk jaar voor in de winterperiode. Het griepvirus verspreidt zich sneller wanneer mensen meer binnen zitten. De jaarlijkse griepepidemie veroorzaakt golven van infecties, ziekenhuisopnames en sterfgevallen.

De toename van de griep leidt nu weer tot de gebruikelijke druk op de gezondheidszorg zoals overbelaste huisartsen en ziekenhuizen. Dit vergroot de noodzaak voor tijdelijke maatregelen om de piek te verzachten.

De mondkapjesplicht in ziekenhuizen is een voorbeeld van een tijdelijke maatregel om de druk te verlichten tijdens de piek van de griepepidemie. Als de golf over zijn hoogtepunt heen is, kunnen de maatregelen weer worden opgeheven. Dit is de standaard aanpak bij jaarlijkse griepgolven.