Pasen is een geliefde tijd van het jaar voor veel personen, of het nu is vanwege de religieuze vieringen of de kans om met geliefden samen te komen en te genieten van de heerlijke traditionele gerechten van deze feestdagen. De Mona de Pascua is een van de lekkernijen waarmee Pasen wordt gevierd, vooral in de Spaanse Middellandse Zee-regio’s Catalonië, Valencia en Murcia.

Deze paaslekkernij heeft een lange geschiedenis die teruggaat tot de Arabieren en het recept heeft grote veranderingen ondergaan. Als je de Mona de Pascua niet kent, zou je in de war kunnen raken door de zeer verfijnde taarten die bakkerijen tegenwoordig als Mona de Pascua verkopen. Elke regio heeft zijn eigen specifieke manier om dit eigenaardige dessert te koken en te decoreren dat meestal wordt geproefd op Paaszondag en is omringd door geschiedenis en traditie.

1. Waarom heet het ‘Mona’?

Een van de eigenaardigheden van deze lekkernij heeft te maken met zijn naam. Dit zou kunnen komen van het Arabische woord munna, ‘mondvoorraad’, een geschenk dat de Moren aan hun heren gaven ter gelegenheid van het vieren van de Aid-el-Fitr, aan het einde van de maand Ramadan. Anderen associëren de naam met andere oorsprong en beweren dat het afkomstig is van munus, wat ‘geschenk’ betekent in het Grieks.

2. Plaatsen waar de Mona de Pascua typisch is

Deze klassieke lekkernij van de Heilige Week is een typisch element van de banketbakkerij, vooral in Catalonië, de Valencia regio en in Murcia, hoewel het ook wordt geconsumeerd in Aragón of Castilla-La Mancha en, onder een andere naam en vergelijkbare recepten, in plaatsen zoals Jaén in Andalusië en Asturië.

3. Waarom wordt het gegeten op Paaszondag?

In sommige autonome gemeenschappen is het traditie dat peetouders deze lekkernij op Paaszondag cadeau geven aan hun petekinderen, dus op de zondag van de Opstanding. De reden waarom deze traditie zich op deze dag concentreert, is dat de Mona de Pascua symboliseert dat de vastentijd en zijn onthoudingen voorbij zijn. De echte dag om het te proeven is echter de maandag na Pasen, die in Catalonië en andere gemeenschappen een feestdag is, en waarop families samenkomen om de Mona de Pascua als dessert te eten.

4. Waarom heeft het een ei in het midden?

Het is traditioneel dat de Mona de Pascua een hardgekookt ei in het midden heeft. Deze eieren worden als decoratief element ingevoegd, maar helpen ook bij het vormgeven van de paaslekkernij. Maar de associatie van eieren met Pasen gaat veel verder terug. In bepaalde tijden werden eieren beschouwd als vlees, dus mochten ze niet worden gegeten tijdens de vastentijd. De eieren die kippen in die periode legden, werden gekookt bewaard en werden geconsumeerd na de vastentijd, tijdens Pasen. Het traditionele recept gebruikt een hardgekookt ei, maar het is populair geworden om deze te vervangen door een chocolade-ei.

5. Het ei heeft een andere functie (naast het eten ervan)

Dit ingrediënt is niet alleen om te eten, maar het is traditioneel om het op een andere manier te gebruiken: door het te breken op het voorhoofd van een familielid of vriend. Dit brengt geluk voor zowel degene die de klap geeft als degene die deze ontvangt. Het wordt meestal gedaan tijdens excursies naar het platteland om de middag door te brengen en de Mona de Pascua te eten, met feestelijke maaltijden zoals lamsvlees, gegrild konijn, paella en wijn.

6. Tot welke leeftijd wordt de Mona de Pascua cadeau gedaan?

De gewoonte zegt dat de Mona de Pascua zoveel eieren moet hebben als het kind oud is dat het ontvangt. Deze traditionele paaslekkernij wordt gegeven vanaf 2 jaar tot het kind 12 wordt, de leeftijd waarop ze bevestigd moeten worden, een ritueel dat vroeger op die leeftijd werd uitgevoerd.

7. Het kan ook hartig zijn

De traditionele Mona de Pascua hoeft niet zoet te zijn, het kan ook worden gegeten met hartige producten zoals paprika, worst, chorizo of andere vleeswaren. Deze versie is bekend als ‘hornazo’ en wordt gemaakt in plaatsen zoals Jaén of Castilla-La Mancha.

8. Vreemde vormen

Hoewel het recept op sommige plaatsen hetzelfde is gebleven, zijn er in andere regio’s, zoals Catalonië, significante veranderingen geweest. Daar wordt de Mona de Pascua bedekt met chocolade en bereid in grappige vormen, die soms echte chocoladesculpturen worden. De banketbakkers versieren ze met de geliefdste personages van kinderen en andere decoraties zoals chocolade-eieren, vilten kuikens en felgekleurde geverfde ganzenveren.

9. Hoe wordt de Mona de Pascua gemaakt?

Het traditionele recept van de Mona de Pascua is anders dan wat nu in sommige plaatsen zoals Catalonië wordt gemaakt. Chocolade, kenmerkend voor de Mona de Pascua in deze regio, is een toevoeging uit het einde van de 19e eeuw, toen in Frankrijk de gewoonte ontstond om chocolade-eieren te maken. Het originele recept bevat bloem, verse gist, eieren, suiker, olijfolie, sinaasappel, oranjebloesemwater en zout.

10. Prijs voor de beste Mona de Pascua

Het is gebruikelijk dat elk jaar in de verschillende autonome regio’s waar het gebruikelijk is om te eten, wedstrijden worden georganiseerd om te beslissen welke de beste Mona de Pascua van het jaar is.