Een investering van bijna 1,8 miljard euro om de toestand van regionale wegen in Spanje te verbeteren, zou jaarlijks bijna 300 levens kunnen redden en meer dan 800 ernstig gewonden als gevolg van verkeersongevallen kunnen voorkomen. Dit blijkt uit schattingen van Fundación Mapfre en de Asociación Española de la Carretera (AEC).
Hoewel zo’n investering groot lijkt, biedt het op korte termijn een duidelijke sociale en economische opbrengst. Preventie is de meest rendabele investering, maar volledig elimineren van slachtoffers zonder kosten is niet realistisch. Niet investeren betekent duizenden tragedies per jaar.
Hoewel de snelwegen het meeste verkeer verwerken (65% van het totaal), vinden drie op de vier sterfgevallen door verkeersongevallen (bijna 70%) plaats buiten de steden. Ongeveer 50% van het jaarlijkse totaal is afkomstig van incidenten op conventionele wegen, d.w.z. wegen met slechts één rijstrook per rijrichting, die 89% van de Spaanse wegen vertegenwoordigen.
Het rapport benadrukt dat het van de weg raken naar rechts en links, frontale en zijkant botsingen en aanrijdingen met voetgangers de meest voorkomende ongevallen op dit type wegen zijn. Ze vertegenwoordigen 69% van de ongevallen met slachtoffers, 89% van de ongevallen met minstens een dodelijk slachtoffer en 81% van de ongevallen met gewonden die in het ziekenhuis werden opgenomen.
Verbeteringen
Om van de weg raken naar rechts te voorkomen, wordt voorgesteld om vangrails te installeren, vooral om de veiligheid van kwetsbare weggebruikers zoals motorrijders te verbeteren. Deze maatregel zou tot 47% van de letsels op deze wegen kunnen verminderen.
De auteurs van het rapport benadrukken ook het belang van geluidssignalering, die tot 21% van de letsels op dit type wegen zou kunnen verminderen, evenals reflecterende markeringen, ook wel ‘kattenogen’ genoemd. Dit zijn cruciale elementen voor de bewegwijzering van wegen omdat ze beslissend bijdragen aan een betere zichtbaarheid voor bestuurders en de ongevallen verminderen, met name met 37%.
Wat betreft aanrijdingen met voetgangers, schatten deskundigen dat deze met 60% kunnen worden verminderd door maatregelen zoals betere verlichting langs weggedeelten in de buurt van stedelijke gebieden, alsook voetpaden (-75%) en bermen of gedeelde ruimten voor voetgangers (-70%).
Het rapport pleit ook voor initiatieven om ongevallen met fietsers te verminderen, zoals het verder verbeteren van vaste en dynamische signalering om hun aanwezigheid aan te geven, een netwerk van veilige fietsroutes op drukke trajecten, en het gebruik van antislipverf.
Infrastructuur
De infrastructuur van de conventionele Spaanse wegen vertoont tal van tekortkomingen die leiden tot veel verkeersongevallen en slachtoffers. Investeringen in verbeteringen kunnen duizenden levens redden.
Veel ongevallen vinden plaats op weggedeelten met plotselinge versmallingen of scherpe bochten. Betere bewegwijzering en meer ruimte voor uitwijkmanoeuvres zouden hier veel onheil kunnen voorkomen.
Een groot deel van de conventionele wegen in Spanje is ’s nachts onverlicht. Uitbreiding van de straatverlichting kan de zichtbaarheid voor bestuurders aanmerkelijk verbeteren en veel aanrijdingen met voetgangers of tegenliggers voorkomen.
Veel ongevallen worden veroorzaakt doordat voertuigen van de weg raken en tegen obstakels in de berm botsen. Bredere, verharde bermen met een geleidelijke overgang naar de rijbaan kunnen dit probleem aanzienlijk verminderen.
Doden
Volgens het rapport vinden drie op de vier dodelijke verkeersongevallen (circa 70%) plaats buiten de steden, vooral op conventionele wegen met slechts één rijstrook per richting. Zulke wegen zijn goed voor ongeveer de helft van alle verkeersslachtoffers in Spanje elk jaar.
De belangrijkste risicofactoren die leiden tot dodelijke ongevallen zijn het van de weg raken, frontale of zijkant botsingen en aanrijdingen met voetgangers. Op conventionele wegen is ook het percentage dodelijke slachtoffers onder motorrijders relatief hoog.
Preventie is uiteindelijk goedkoper dan de enorme maatschappelijke kosten van verkeersslachtoffers. De berekende investering van 1,8 miljard euro zou op korte termijn al zijn rendement hebben door de honderden mensenlevens en vele miljarden euro’s aan maatschappelijke kosten die ermee gemoeid zijn die daarmee kunnen worden bespaard.