Heb je wel eens op een terras in Catalonië gezeten of ergens in een bar waarbij er plots door iemand geschreeuwd wordt dat ze een “bikini” willen hebben. Menig buitenlander en waarschijnlijk ook andere Spanjaarden zullen dan meteen denken “wordt hier zwemkleding verkocht of wat”, maar het gaat in dit geval om heel iets heel anders. Voor diegene die graag willen integreren in Catalonië en honger hebben, bij deze een korte uitleg waar deze “bikini” toch vandaan komt en wat het betekent.

“Bikini” (Spaans) of “biquini” (Catalaans) wordt in Catalonië gebruikt als men een “mixto” wil bestellen. Nu zul je wel denken, oké en wat is dan een “mixto”: dat is niets minder dan een tosti. Deze bestaat in praktisch alle gevallen uit twee sneetjes brood of “pan de molde” met ham en kaas ofwel “jámon York y queso” die klaargemaakt worden op de bakplaat of “plancha” of in de sandwichmaker. In heel Spanje wordt dat een “mixto” genoemd behalve in Catalonië waar dat dus een “bikini” heet. Overigens komt de naam “jámon York” weer van de stad waar deze vorm van ham vandaan komt, York.

Oorsprong

Maar waar komt deze vreemde benaming voor een simpele tosti dan toch vandaan? Met 100% zekerheid kunnen we het niet zeggen, maar volgens dit artikel stamt de term “bikini” uit de vijftiger jaren van de vorige eeuw toen er in Barcelona aan de Avenida Diagonal een dans/feestzaal was met de naam Bikini. In dit voor die tijd zeer populaire lokaal werden broodjes klaargemaakt die een eigen verzonnen versie waren van de Franse “croque-monsieur”. Dit lokaal en de daarbij horende broodjes of sandwiches waren in die tijd in Barcelona zo bekend dat de Catalanen ook buiten de dans/feestzaal deze “bikini” gingen vragen in andere bars en restaurants. Dat gebeurde eerst in Barcelona, maar later ook in heel Catalonië.

Een ander verhaal zegt echter dat de naam “bikini” komt omdat de tosti uit twee delen bestaat, te weten ham en kaas, net als een bikini voor het strand maar dan kledingstukken uiteraard. Of dit verhaal klopt, is nog maar de vraag maar voor velen is de naam “bikini” voor een tosti niet echt logisch, tenzij je de geschiedenis erachter weet.

Cuba

Overigens heeft de term/naam “mixto”, wat in praktisch heel Spanje gebruikt wordt voor een tosti, ook een oorsprong die terugvoert naar het eiland Cuba begin jaren vijftig van de vorige eeuw. Daar kwam de tosti terecht door de Amerikanen die in die jaren in grote aantallen naar het Caraïbische eiland trokken. Daar werd de combinatie van brood, ham en kaas bekend als een “mixto” of een “cubano”. De Spanjaarden namen dit weer mee naar hun eigen land maar wilden de term ‘cubano” niet gebruiken waarna de naam “mixto” geïntroduceerd werd.

Frankrijk

Ook in Frankrijk heeft men een variant van de tosti die er echter iets anders uitziet. De croque-monsieur is in weze hetzelfde als een tosti met ham en kaas maar deze wordt nog in de oven gedaan waarbij de bovenkant bedekt is met een laag bechamel. Er is ook een vrouwelijke variant, te weten de croque-madame waarbij men bovenop de tosti een gebakken ei legt.

Ontbijt

Hoe dan ook, de “bikini”, “biquini”, “mixto” of tosti is zeer populair in Spanje waarbij het brood in veel bars ingesmeerd wordt met wat boter en daarna met de ham en kaas op de bakplaat of in de oven gaat. Deze sandwich wordt veel gegeten als ontbijt bij de café con leche. Zoals bekend eten veel Spanjaarden hun ontbijt buitenshuis, voor dat ze naar het werk gaan of tijdens het werk rond 10.30 uur. Ook worden deze ham/kaas sandwiches als tussendoor gegeten en zijn er vele verschillende manieren om een “mixto” of “bikini” te bereiden. Wat is jouw favoriet?