In het moderne Spanje wordt de gezondheidszorg geconfronteerd met een steeds groter wordend probleem: medicijntekorten. Deze situatie, die zich wereldwijd heeft voorgedaan, heeft geleid tot bezorgdheid onder patiënten, zorgverleners en gezondheidsautoriteiten. Het Spaanse Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (Aemps) heeft onlangs drastische maatregelen genomen om het gebruik van cisplatine, een veelgebruikte chemotherapeutische behandeling voor verschillende soorten kanker, te beperken. Dit incident heeft de aandachtbgevestigd op de groeiende medicijntekorten in Spanje en de noodzaak om doeltreffende oplossingen te vinden.

Volgens het ‘Informe sobre problemas de suministro’ (Rapport over leveringsproblemen), het meest recente rapport van de Aemps, kampte 4% van de geneesmiddelen in Spanje met leveringsproblemen in de tweede helft van 2023. Hoewel dit percentage relatief laag lijkt, had 0,17% van deze medicijnen een aanzienlijke impact, wat betekende dat ze moesten worden vervangen door andere middelen of, in de ernstigste gevallen dat de Aemps buitengewone maatregelen moest nemen.

De Spaanse farmaceutische sector heeft te maken met een omvangrijk assortiment van 32.992 presentaties van geneesmiddelen, overeenkomend met 15.503 geregistreerde geneesmiddelen. In de tweede helft van 2023 kampten 1415 van deze producten met leveringsproblemen. Bij 115 van deze producten waren de problemen zo ernstig dat er aanpassingen of interventies van de Aemps nodig waren, zoals het geval was met cisplatine.

Toch zijn er ook enkele positieve ontwikkelingen te melden. Het aantal gemelde leveringsproblemen daalde in de tweede helft van 2023 met 7% in vergelijking met de eerste helft van dat jaar. De Aemps heeft verschillende maatregelen genomen om tekorten te voorkomen, zoals:

• Gecontroleerde distributie van beschikbare voorraden
• Zoeken naar alternatieve geneesmiddelen en overleg met fabrikanten om voorraden en leveringen te controleren
• Verlenen van uitzonderlijke verkoopvergunningen voor geneesmiddelen die gelijk zijn aan die in Spanje, maar met een etiket van andere landen
• Beperken van export
• Verhogen van import

In extreme gevallen, zoals met cisplatine, kan Spanje een beroep doen op Europese solidariteit via de lijst van geneesmiddelen in bijzondere situaties. Deze samenwerking is van cruciaal belang, aangezien leveringsproblemen een mondiaal fenomeen zijn dat wordt veroorzaakt door productieproblemen in fabrieken en pieken in de vraag.

De hoofdoorzaken van verstoringen in de toeleveringsketens waren volgens het rapport:

• Capaciteitsproblemen in de productiefaciliteiten (36% van de gevallen)
• Stijgende vraag (24%)
• Productieproblemen die niet te maken hadden met kwaliteitskwesties (19% van de meldingen)