De arrestatie van Koldo García, voormalig adviseur van José Luis Ábalos en ‘rechterhand’ toen de oud-minister aan het hoofd stond van het Ministerie van Vervoer, in het kader van de ‘Operatie Delorme’ die onderzoek doet naar de illegale inning van commissies voor de aankoop van mondkapjes tijdens de pandemie, heeft de politieke actualiteit in het land flink opgeschud. De oppositiepartijen eisen opheldering en een reactie van premier Pedro Sánchez van de PSOE.

Het onderzoek naar de zaak begon in 2022 naar aanleiding van een klacht van de Partido Popular (PP) van Madrid bij het Openbaar Ministerie voor Corruptiezaken en heeft geleid tot de arrestatie van Koldo García en nog 19 andere personen, evenals 26 huiszoekingen in verschillende provincies. De arrestanten worden onderzocht op verdenking van deelname aan een criminele organisatie, misbruik van invloed en omkoping voor een bedrag van ten minste 50 miljoen euro, in verband met de toekenning van verschillende contracten voor de aankoop van mondkapjes door verschillende regionale overheden in Spanje.

Er zijn meerdere personen aangehouden en ondervraagd door de politie, maar de naam die het meest te horen is, is die van Koldo García, de vertrouwensman van José Luis Ábalos, voor wie hij chauffeur en beveiliger was. Toen Ábalos secretaris van Organisatie van de PSOE werd, werd hij zijn hoofdadviseur, ook op het Ministerie van Vervoer toen Ábalos de ministerpost ging bekleden. In zijn tijd op het ministerie werd Koldo García benoemd tot bestuurder van Renfe Mercancías en was hij een van de nauwste medewerkers van minister Ábalos. Hij was aangesloten bij PSN-PSOE, UGT en het Stop Desahucios-platform, en was ook gemeenteraadslid voor de PSOE in de gemeente Huarte in Navarra.

De vrouw van Koldo García, Patricia Úriz, werd benoemd tot administratief assistent op het Ministerie van Vervoer tijdens de periode dat haar man adviseur van Ábalos was. Ook zij is aangehouden voor haar mogelijke betrokkenheid bij dit schandaal, net zoals de broer van Koldo, Joseba García, oud-sectoraal secretaris van UGT in het Baskenland.

Volgens de beschuldigingen zouden de arrestanten commissies hebben ontvangen voor de aankoop van mondkapjes voor verschillende instellingen tijdens de pandemie. Het Openbaar Ministerie voor Corruptiezaken verwijt hen vermoedelijke misdrijven van deelname aan een criminele organisatie, misbruik van invloed, witwassen van geld en omkoping.

Vijf van de arrestanten, waaronder Koldo García en de zakenman De Aldama, moesten donderdag verschijnen voor de magistraat van de Nationale Hoge Rechtbank die de zaak behandelt, waarna ze op vrije voeten werden gesteld. Vijftien andere verdachten waren al vrije voeten gesteld nadat ze bij de Guardia Civil zijn geweest, waaronder de vrouw en broer van Koldo García.

Impact op de politiek

De zaak heeft grote gevolgen voor de politieke actualiteit in Spanje. Hoewel de identiteit van de meeste arrestanten nog onbekend is, wordt de betrokkenheid van Koldo García, die nauw samenwerkte met oud-minister Ábalos, als zeer schadelijk gezien voor de regering en de PSOE.

De Spaanse premier Pedro Sánchez is voorlopig stil rondom deze zaak, maar in een van zijn twee boeken worst Koldo gemeld als trouwe medewerker van de PSOE. De oppositieleider van de PP eist dat Sánchez zijn verantwoording neemt, temeer omdat toen PP-politici valselijk beschuldigd werden van fraude rondom mondkapjes, de PSOE het voortouw nam in de beschuldigingen, zoals de broer van de regionale premier van Madrid Isabel Díaz Ayuso, waarvan gezegd wordt dat ze nu wraak neemt.