MURCIA/BARCELONA – De recente problematiek op basis van een video van The New York Times die laat zien hoe het recept voor tomatenbrood (pan con tomate) moet worden bereid, heeft een oude gastronomische oorlog in Spanje doen ontwaken: het geschil over de oorsprong ervan. Deze oude strijd, die in grote lijnen de vraag oproept of een van de trotse tradities van de Catalaanse gastronomie daar echt vandaan komt, is eigenlijk een oude discussie dat nu op social media wordt gevoerd.
Waar komt de ‘pan con tomate’ of zoals ze in Catalonië zeggen ‘pa amb tomàquet’ oorspronkelijk vandaan, dat is de discussie. De een zegt dat de oorsprong van het brood met tomaat in Murcia, Andalusië of Aragón ligt terwijl de ander zweert bij een traditioneel Catalaans gerecht.
Volgens diverse media en zoals verschillende personen zeggen op social media, heeft het brood met tomaat zijn oorsprong in Murcia. En als men nog een stapje terug doet schrijft men dat het brood met tomaat al in Griekenland werd gegeten. Maar er zijn belangrijke verschillen tussen de Catalaanse “pan tumaca” en het typische geroosterde ‘tostadica con tomate’ in de regio Murcia en Levante.
Het grootste verschil zit in de bereidingswijze: terwijl de Catalanen het vruchtvlees tegen het brood met knoflook en olijfolie wrijven, bereiden de Murcianen de tomatenpulp van tevoren voor door de tomaat te raspen en smeren dat daarna op het brood met knoflook en olijfolie. Het tweede verschil is het moment op de dag om het te eten: in Murcia is het brood met tomaat een van de favoriete opties voor ontbijt of een snack tussendoor. In Catalonië is het moeilijk om iemand te vinden die het ‘pan con tomate’ ’s ochtends als ontbijt eet en het wordt bij de meeste gelegenheden gebruikt om het te begeleiden vanaf een ander gerecht of als voorgerecht.
De verwijzing die in Catalonië wordt gebruikt om de oorsprong van brood met tomaat te claimen, wordt voor het eerst genoemd in de Catalaanse literatuur, in 1884 door Pompeu Gener: een Catalaanse nationalist en publicist die het voor het eerst at tijdens een reis naar Parijs. Maar ondanks dat er vóór deze vermelding geen geschreven spoor van brood met tomaat is en dat de geregistreerde immigratie van inwoners van Murcia naar Catalonië (toen ze het brood met tomaat zouden hebben geïntroduceerd) in de jaren dertig plaats heeft gevonden, blijven de Murcianen en de rest van de inwoners van Levante hun traditie van het eten van brood met tomaat claimen omdat men in Catalonië per wet wil vastleggen dat het brood met tomaat een Catalaans gerecht is.
Voor veel liefhebbers van brood met tomaat maakt het allemaal niet uit want het is gewoon lekker en dus is de oorsprong het minst belangrijke. Wil je weten hoe je het brood met tomaat moet maken, kijk dan eens naar dit artikel op de website van het glossy Spanje magazine ESPANJE! waar ook een video te zien is.