Wanneer werknemers in Spanje hun loonstrook van januari 2024 bekijken, zullen ze een stijging zien in de premies ten opzichte van de laatste loonstrook van 2023. Dit is geen fout, maar een stijging van de premies voor het zogenaamde Intergenerationele Billijkheidsmechanisme (Mecanismo de Equidad Intergeneracional of MEI), een belasting die werknemers sinds 2023 rechtstreeks op hun loonstrook betalen en die rechtstreeks verband houdt met het pensioen.

Sinds 2023 is het MEI namelijk in werking getreden, zoals bepaald in de wet 21/2021 van 28 december 2021, met als doel het evenwicht tussen generaties te behouden en de houdbaarheid van het socialezekerheidssysteem op de lange termijn te versterken. De extra premies die dit systeem met zich meebrengt, zijn gedetailleerd uiteengezet in het Staatsblad (Boletin Oficial del Estado of BOE).

De regel die in het BOE is gepubliceerd, stelde voor 2023 een premie van 0,60% vast: 0,50% gedragen door de werkgever en 0,10% door de werknemer zelf. Voor 2024 geldt de tweede trede van deze schalen: dit jaar betekent het MEI 0,70% van het totale loon, verdeeld over 0,58% voor de werkgever en 0,12% voor de werknemer.

Werknemers zullen dus iets minder verdienen in 2024, maar men moet bedenken dat het MEI een progressieve schaal implementeert die ten minste loopt tot 2032, wanneer zal worden bekeken of de doelstelling van inkomsten voor de houdbaarheid van het pensioenstelsel is behaald. Het mechanisme zou van kracht kunnen blijven tot 2050.

De premieschaal stijgt dus elk jaar een beetje om uiteindelijk voldoende geld in het laatje te brengen voor de pensioenen. In 2025 zal de premie opnieuw stijgen naar 0,80%, in 2026 naar 0,90% en zo verder.

Door de premie geleidelijk te laten stijgen, wil de overheid de pijn spreiden. Als de volledige premieverhoging in één keer zou worden doorgevoerd, zou dit namelijk een flinke hap uit het nettoloon nemen. Nu gebeurt het stapsgewijs en hebben werkgevers en werknemers de tijd om zich aan te passen.

Bovendien kan de overheid tussentijds bijsturen als blijkt dat de inkomsten sneller stijgen dan verwacht. Dan kan de premieschaal worden aangepast. Het MEI is dus een flexibel mechanisme dat meebeweegt met de economische realiteit.